{{{## A
**a** *prep* przy, z, na, w, u
**a dure de** *av*
**a jong** *av* być wycentrowanym, być w środku
**a ke** *av* gdzie
**a kon** *av* razem (wspólnie)
**a korte** *av* wkrótce
**a late** *av* być obok
**a lin** *av* online (na linii, w sieci)
**a max** *av*
**a medi** *av* między (wśród, pośród)
**a neu** *av* właśnie, dopiero co, ostatnio, niedawno
**a niche** *av* pod (poniżej)
**a poli mar** *av* często
**a pos** *av* później (w przyszłości)
**a re** *av* wstecz
**a ri** *av* znowu (ponownie)
**a sabu de** *av* ponieważ, bo
**a shukre de** *av*
**a supra** *av* nad
**a tema de** *av*
**a vai** *av*
**a vakil de** *av*
**a vo** *av* tu (tutaj, tam)
**a ye** *av*
**a zoku** *adv* wciąż (nadal)
**Abaze bashe** *tbd* abazyński
**Abazia** *pn* Abchazja
**abies** *n* jodła
**achar** *n* marynować
**achar di** *tbd* kiszony (marynowany)
**achar hiyar** *tbd* korniszon
**acharize** *v* kisić (marynować)
**achi** *tbd* kichać (apsik!)
**acinum** *n* aktyn
**ade** *v* nawyk (przyzwyczajenie)
**adike** *a* zwyczajny (rutynowy, normalny)
**adabe** *a* uprzejmy
**adabia** *tbd*
**adil** *tbd* sprawiedliwy
**adilkan** *tbd*
**adilta** *tbd* sprawiedliwość
**adres** *tbd* adres
**adres grame** *tbd* małpa (znak na
**af** *v* przepraszam!
**af** *v*
**Afganestan** *pn* Afganistan
**Afrika** *pn* Afryka
**agile** *tbd* zwinny, sprawny
**agre** *v* uprawić, uprawiać
**agral** *a*
**agrobiolojia** *n*
**agre deha** *tbd*
**agrer** *n* rolnik, farmer
**agrokulture** *n*
**agronomia** *n* agronomia
**agristan** *n* wieś, tereny wiejskie
**agristanike** *n* wiejski, rustykalny
**aha** *v* rozumieć, pojmować
**air** *n* powietrze
**airobiike** *tbd*
**• anairobiike** *tbd*
**air ordu** *tbd* siły powietrzne
**air porto** *tbd* lotnisko (port lotniczy)
**air prese** *n* ciśnienie atmosferyczne
**air prese metrer** *n* barometr
**ais** *n* lód
**ais hoki** *n* hokej na lodzie
**aisike** *a* lodowy
**ais krem** *n* lody
**ais sharbe** *n*
**ajabe** *v* dziw (cudo, zachwyt)
**ajabife** *v* zachwycać (zachwycić, zdumiewać, zdumieć, zadziwiać, zadziwić)
**ajabike** *a* zachwycający (zdumiewający, zadziwiający)
**akare** *tbd* klescz (roztocze)
**akasia** *n* akacja
**akle** *n*
**akrabe** *n* skorpion
**ale** *a* inny
**ale di** *adv* w innym wypadku (inaczej)
**alofone** *tbd* alofon
**alia** *n*
**alian** *n*
**alife** *v* zmienić (zmieniać)
**alonam** *tbd* innymi słowy
**altre** *a*
**altrisme** *n*
**Alaska** *pn* Alaska
**alergia** *n* uczulenie (alergia)
**alge** *v* cierpienie, ból
**• analgive** *a*
**• analgesia** *n*
**• algesia** *n* analgezja
**algogenike** *a*
**algike** *a* bolesny
**algometria** *n*
**alga** *n* alga (wodorost)
**alga fungu** *n* porost
**alga jangal** *n* las wodorostów
**algalojia** *n* algologia
**alkan** *n*
**alken** *n*
**alkil** *n*
**alkin** *n*
**alkol** *n* alkohol
**alkolike** *a* alkoholowy
**alkasus** *n* lukrecja
**alkol mixur** *n* koktajl
**almari** *n* kredens (szafa, szafka)
**alo fen di** *tbd* dyskretny (kwantowy)
**alo romanse di** *tbd* heteroromantyczny
**alo sexe di** *tbd* heteroseksualny
**alo sifa di** *tbd* różny (inny)
**alpaka** *n*
**alumin** *n* glin (aluminium)
**aluminaje** *n*
**alumin oxide** *n*
**ame** *v* miłość (afekt)
**• aname** *v*
**amer** *n*
**amike** *a* kochany (drogi)
**ame jen** *n*
**ama** *conj* ale (lecz)
**Amara** *pn* Amhara, amharski
**Amazon** *pn*
**Amazonia** *pn*
**amen** *v* ufać (wierzyć, liczyć, polegać)
**amenbil** *a* lojalny (wierny)
**amenbilta** *n* lojalność (wierność)
**amenike** *a*
**amenize** *v*
**amenta** *n*
**Amerike** *pn* Ameryka (kontynent)
**Amerikan** *n* amerykański
**Amerikan Samoa** *pn* Amerykańska Samoa
**amerikium** *n* ameryk
**amide** *n*
**amin** *n*
**amir** *v* rozkaz, komenda
**amirer** *n* emir
**amir haki** *n*
**amiria** *n* emirat
**amir lin** *n*
**ampe** *n* amper
**ampul** *n* ampułka
**an-** *a* negatywny (przeciwny, nie)
**ananas** *n* ananans
**anchovi** *n* sardela
**anda** *n* jajko (jajo)
**Andes** *pn* Andy
**andesite** *n* andezyt
**Andora** *pn* Andora
**angar** *n* kotwica
**angil** *v* wiadomość
**Angola** *pn* Angola
**angul** *n* palec
**angul marke** *n*
**angul pike** *n*
**angul ring** *n* pierścień, pierścionek; obrączka
**anime** *n*
**animaje** *n* animacja
**animate** *v*
**animate** *v* animować
**• reanimate** *v*
**animation** *n*
**animisme** *n* animizm
**anis** *n* anyż
**anis araki** *n*
**Antartika** *pn* Antarktyka
**Antartika Bahai** *pn* Ocean Antarktyczny (Ocean Południowy)
**antena** *n* antena
**Antigua** *pn* Antigua
**Antigua e Barbuda** *pn* Antigua i Barbuda
**anus** *n* odbyt
**anusal** *a* analny, odbytni
**aple** *n* jabłko
**aple sos** *n* sos jabłkowy
**aposum** *n* opos
**are** *n* pole, powierzchnia
**aria** *n* powierzchnia, region, teren
**arabe** *n* arabski
**arabi babul** *n* akacja arabska
**araki** *n*
**arane** *n* pająk
**aranofobia** *n* arachnofobia
**aranide** *n*
**arane nete** *n* pajęczyna
**arbuze** *n* arbuz
**Archah** *pn* Abchazja
**argente** *n* srebro
**Argentina** *pn* Argentyna
**argon** *n* argon
**argu** *tbd* argument
**arhe** *n*
**• anarhia** *n* anarchia
**• anarhiste** *n*
**• monarhia** *n*
**arhia** *n*
**Ariel** *pn*
**arke** *n* łuk
**arke chate** *n*
**arker** *n* łucznik
**arke suta** *n* łucznictwo
**aroma** *tbd* zapach (aromat, smród, odór)
**aroma melon** *n* melon koreański
**arsenium** *n* arsen
**arte bashe** *n*
**arte fete** *n*
**arte fete bashe** *n* język sztuczny
**arte fete di** *a* sztuczny
**arte fete intelige (AI)** *n* sztuczna inteligencja
**artiste** *n* artysta
**arte saner** *n* rzemieślnik
**Artika** *pn* Arktyka
**Artika Bahai** *pn* Ocean Arktyczny
**Aruba** *pn* Aruba
**ase** *v* nadzieja, życzenie
**• anase** *v*
**• anasike** *a* beznadziejny
**Asia** *pn* Azja
**asian** *n* azjatycki
**asan** *n* postawa ciała; asana
**asar** *n* rezult, wynik
**Ashur** *pn* Aszur
**Ashuria** *pn* Asyria
**askete** *tbd* asceta
**asle** *a* źródło, początek, pochodzenie
**aslamerikan** *n* indiański
**aslaustralian** *n* aborygeński
**aslike** *a* źródłowy, początkowy, oryginalny
**asle tipe** *n*
**asma** *n* astma
**asparge** *n* szparag; szparagia
**astatin** *n* astat
**astre** *n*
**dusastre** *n*
**astral** *a*
**astronave** *n*
**astronaver** *n* astronauta
**astronomer** *n* astronom
**astronomia** *n* astronomia
**ate** *v*
**• anative** *a* zdeaktywowany (wyłączony, zatrzymany)
**• deative** *a* deaktywować (wyłączyć, zatrzymać)
**• dusate** *v*
**• interate** *v*
**• interative** *a*
**• reation** *n*
**• proate** *v*
**• proative** *a*
**• reate** *v*
**ater** *n*
**ater** *n*
**ation** *n*
**ative** *a* aktywować (włączyć, uruchomić)
**ata** *n* jabłko cukrowe
**Athina** *pn*
**Atlante bahai** *pn* Ocean Atlantycki
**atlanti bakalau** *n* dorsz atlantycki
**atlanti salmon** *n* łosoś atlantycki
**atom** *n* atom
**atom bombe** *n* bomba atomowa
**atom kerne** *n*
**atom kerne** *tbd* jądro atomu
**atom vuki** *tbd*
**audi** *tbd* usłyszeć, słyszeć; słuchać
**auge** *v*
**aure** *n* złoto
**aurize** *v*
**Austronesia** *pn*
**Australia** *pn* Australia
**aute** *n* jaźń (tożsamość)
**autatike** *a*
**auter** *n*
**autife** *v*
**autike** *a*
**autokratia** *n* monarchia
**automotike** *a* samobieżny
**autonomia** *n* autonomia
**autonomike** *a* autonomiczny
**autologe** *n* monolog
**avar** *v* obrażenia (rana, krzywda)
**avarike** *a*
**avarive** *a* krzywdzący (szkodliwy)
**avarize** *v*
**ave** *tbd*
**avokado** *n* awokado
**axe** *n* oś
**aya** *n*
**ayo** *int* aj!, ał!
**Azeria** *pn* Azerbejdżan
## B
**babu** *n* rozdział, sekcja
**babuche** *n* kapeć (papeć, bambosz)
**babul** *n*
**bacha** *n* dziecko (nieletni)
**bacheler** *n*
**badal** *v* wymieniać, wymienić, zamieniać, zamienić
**badam** *n* migdał
**badan** *n* ciało
**badan di** *a* cielesny
**badavi** *pn* beduiński; nomadyczny
**bage** *n*
**bagaje** *n* bagaż
**bagi** *tbd*
**bagi bele** *tbd*
**bagre** *n* tygrys
**bagre oselote** *n* ocelot tygrysi
**bah** *tbd* pfuj (fuj)
**bahaisme** *n* bahaizm
**bahaiste** *n* bahaista
**bahai** *n* może
**bahai alga** *n* wodorosty
**bahai amirer** *n* admirał
**bahai chau** *n* trawa mor
**bahai di** *tbd* morski
**bahai gele** *n* meduza
**bahai hiyar** *n* strzykwa
**bahai hua** *n* ukwiał
**bahai kinar** *tbd* wybrzeże
**bahai nil** *a* morskoniebieski
**bahai ordu** *n* marynarka (flota)
**bahai porto** *n* port morski (przystań)
**bahai sake** *n* zatoka
**bahai vala** *n*
**Bahama** *pn* Bahamy
**Bahrain** *pn* Bahrajn
**bai** *tbd*
**bake** *v* piec
**baker** *n* piekarz
**bakeria** *n* piekarnia
**baka poto** *tbd* terakota
**bakalau** *n* dorsz
**baki** *a* pozostałość, reszta
**baku** *a* biały
**baku choi** *tbd* kapusta pekińska
**baku margarite** *n* jastrun właściwy
**baku salmon** *n* keta
**baku varis** *tbd*
**bale** *v* zawijać (zawinąć)
**balaje** *n* owinięcie (koperta, okładka)
**bala** *tbd* silny
**• anbala** *tbd* słaby
**balakan** *tbd*
**balata** *tbd* siła
**baldi** *n* wiadro
**balon peshe** *n* ryba rozdymkowata
**baluta** *n* dąb
**baluta frute** *tbd* żołądź
**bambu** *n* bambus
**bamia** *n*
**ban** *n* chleb
**banana** *n* banan
**bande** *v* związać (wiązać; zapiąć, zapinać)
**bande** *n*
**bandaje** *n* taśma; bandaż
**banda** *n* zespół (drużyna, grupa)
**bandera** *n* flaga, sztandar
**bang** *n*
**Bangi** *pn*
**Bangi rivo** *pn*
**bangla bashe** *n* banglijski
**Bangla gogia** *pn* Bangladesz
**banke** *v* oszczędzać (deponować)
**banker** *n* bankier
**bankekan** *n* bank
**bankrute** *n*
**bankeshefe** *n*
**bano** *n* tablica (deska)
**bano geme** *n* gra planszowa
**banya** *tbd* kąpiel
**banya jube** *tbd* szlafrok
**banya kamar** *tbd* łazienka
**bar** *n* bar
**bare** *v* blokować, hamować
**barium** *n* bar
**bare mur** *n* bariera
**bar vala** *tbd*
**Barbados** *pn* Barbados
**barbar** *a* barbarzyńca
**Barbuda** *pn* Barbuda
**barde** *n* broda
**bari** *tbd*
**bari metal** *tbd* metal ciężki
**barke** *v* gratulować; błogosławić
**barke** *n* gratulacje!
**barsha** *tbd* deszcz
**barsha chate** *tbd* parasol
**barsha kote** *tbd* płaszcz nieprzemakalny
**barsha mosim** *tbd*
**barsha sui** *tbd*
**barte** *a* Indyjski
**Barte Bahai** *pn* Ocean Indyjski
**Bartia** *pn* Indie
**baru** *n* niedźwiedź
**barude** *tbd* proch strzelniczy
**bas** *a* wystarczający
**basen** *n* basen
**bashe** *v* język; komunikacja; mówić
**• dubashike** *a* dwujęzyczny
**• konbashe** *n* wspólny język
**• polibashike** *a* wielojęzyczny
**• trabashe** *v* tłumaczyć (interpretować; tłumaczenie, interpretacja)
**• trabasher** *n* tłumacz
**• unbashike** *a*
**bashe kanun** *n* gramatyka
**bashe kanunike** *a* gramatyczny
**bashe lojia** *n* językoznastwo
**baske** *n* kosz
**baske bol** *n* piłka do koszykówki (koszykówka)
**bata** *n* kaczka
**bata krote** *n* dziobak
**bati** *num* osiem (8)
**batri** *tbd* bateria
**bau** *n* skarb; skrabiec
**bau bei** *n*
**bau di** *a* cenny
**bauite** *n* klejnot
**baze** *n* podstawa, baza, fundament
**baze bol** *n* bejsbol (baseball)
**bazer** *n* założyciel
**bazike** *a* bazowy, podstawowy
**bazisme** *n* zasada
**bazize** *v* zakładać (założyć, ustanowić)
**baze kanun** *n* konstytucja
**baze petre** *n* skała macierzysta
**baze skolekan** *n* szkoła podstawowa
**baze strute** *n*
**bazar** *n* rynek, bazar
**bazar hurisme** *n* liberalizm rynkowy
**be** *v* być poddanym, doświadczyć, doświadczać (ubierniający czasownik)
**bebe** *n* niemowlę
**bebe katil** *n* kojec
**bedingan** *n* bakłażan, oberżyna
**bega** *tbd* uciec, uciekać
**behe** *n* koza
**bei** *tbd*
**Beijing** *tbd* Pekin
**bel** *n* bel
**bela** *tbd*
**Belarus** *pn* Białoruś
**belcha** *tbd* łopata (szpadel)
**Belgi** *pn* Belgia
**Belize** *pn* Belize
**ben** *n* dziecko (potomek)
**ben ben** *n*
**ben doh** *n*
**ben son** *n*
**Benin** *pn* Benin
**benke** *n* ławka
**benzi** *n*
**benzin** *n* benzyna
**bere** *n* beret
**beri** *n* jagoda
**berilium** *n* beryl
**berklium** *n* berkel
**Berlin** *pn*
**Bermuda** *pn* Bermudy
**bete** *n* burak
**beton** *n* beton
**betula** *n* brzoza
**bie** *v* organiczny
**bier** *n* życie organiczne
**biofizolojia** *n*
**biogense** *n* płeć biologiczna
**bio lasa** *tbd*
**biolojia** *n* biologia (nauka o życiu)
**bio mute di** *tbd* sfermentowany
**bio sana she** *tbd* kompost
**biosistem** *n* biom
**biotoxe** *n* toksyna
**Biblia** *pn* Biblia
**biblike** *a*
**bibre** *n* bóbr
**bichi** *tbd*
**bikini** *n* bikini
**biku** *n*
**biku sanga** *n*
**bil** *v* móc, umieć, możliwy, prawdopodobnie
**bil es** *v* może
**bilive** *a*
**bil ki** *adv* może
**bilta** *n*
**bilor** *tbd* kryształ
**bine** *v* zbudować, budować, konstruować
**• konbine** *v*
**binaje** *n* budynek (struktura)
**bine plan** *n* architektura
**bine planer** *n* architekt
**bindu** *tbd* punkt
**bingo** *n* bingo
**bir** *n* piwo
**birkan** *n* bar, knajpa
**Bisau Ginia** *pn* Guinea Bissau
**biskute** *n* biszkopt
**bismute** *n* bizmut
**bison** *n*
**biznes** *tbd* biznes, interes (aktywność komercyjna)
**bizneser** *tbd* osoba biznesu, biznesman
**blabla** *tbd* luźna rozmowa, gadanina
**blablakan** *tbd* pokój rozmów, chat
**bloge** *tbd* blog
**bobo** *tbd* głupiec, bufon
**boi** *tbd* spławik (boja)
**boi punte nume** *tbd*
**boikote** *v* bojkot
**boing** *tbd*
**boka** *tbd* usta
**boka chate** *tbd*
**boka vele** *tbd*
**bol** *n* piłka
**bolite** *n* bruk
**bolon** *n* balon
**boli** *tbd* zapomnieć, zapominać
**boli varis** *tbd*
**Bolivia** *pn* Boliwia
**bolshevisme** *n*
**bolsheviste** *n* bolszewik
**bolte** *tbd*
**bombe** *tbd* bomba
**borium** *n* bohr
**bori** *tbd* nuda (znudzenie)
**bori di** *tbd* znudzony
**boron** *n* bor
**Bosna e Hercegovina** *pn* Bośnia i Harcegowina
**bote** *n* but
**boter** *n* szewc
**botin** *n* but
**botekan** *n* warsztat szewski
**Bote** *pn* Tybet
**botel** *tbd* butelka
**botel tape** *tbd*
**boxe** *v* boks
**boxer** *n*
**boxe pante** *n*
**bra** *n*
**bra doh** *tbd*
**bra son** *tbd*
**Brahma** *pn*
**brauza** *tbd* poszukiwać (badać, eksplorować, przeglądać, wyszukiwać)
**brauzer** *tbd*
**brave** *tbd* Odwarzny (
**brave** *tbd* brawo (gratulacje)
**Brazavil** *pn*
**Brazavil Kongo** *pn* Republika Konga
**Brazil** *pn* Brazyla
**briko** *n* morela (śliwka)
**Britia** *pn* Zjednoczone Królestwo
**brokoli** *n* brokuł
**brom** *n* brom
**brosh** *tbd* szczotka
**brosh kalam** *tbd*
**brun varis** *tbd*
**Brunai** *pn* Brunei Darussalam
**bu!** *tbd* bu!
**bubu** *tbd*
**bude** *tbd*
**Bude** *tbd* Budda
**budife** *tbd* obudzić, budzić
**budike** *tbd* przebudzony (przytomny)
**budion** *tbd* uświadomienie, świadomość; oświecenie, bodhi
**budisme** *tbd* Buddyzm
**budiste** *tbd* buddysta
**buda** *tbd* budka (kabina)
**Budapeshte** *pn*
**bufe** *n* bufet (szwedzki stół)
**buke** *n* książka
**bulbul** *n* słowik
**Bulgaria** *pn* Bułgaria
**bum** *tbd* wybuch (eksplozja)
**bure** *tbd* biuro, urząd
**bural** *tbd*
**burer** *tbd* sekretarz
**bureria** *tbd* sekretariat
**burokan** *tbd* biuro (pokój)
**burokratia** *tbd*
**bure rite** *tbd*
**burge** *tbd* zamek, forteca, twierdza
**Burkina Faso** *pn* Burkina Faso
**bus** *tbd* autobus, autokar
**bus halte** *tbd* przystanek autobusowy
**buste** *tbd* biust
**busu** *tbd* całus
**bute** *tbd* masło
**butan** *n*
**butil** *n*
**buton** *tbd* klawisz, przycisk, przełącznik, guzik
**buton bano** *tbd* klawiatura
**buyu** *n* baobab
## C
**celsius gradu** *n* stopień Celsjusza
**Cer** *pn* Ceres (planeta karłowata)
**cerium** *n* cer
**Cernagora** *pn* Czarnogóra
**Chade** *pn* Czad
**chai** *tbd* herbata
**chai chamacha** *tbd* łyżeczka
**chaikan** *tbd* herbaciarnia
**chai kupa** *tbd* kubek do herbaty
**chai pote** *tbd* imbryk (czajnik)
**chai vala** *tbd*
**chaku** *tbd* nóż
**chamacha** *tbd* łyżka
**champion** *tbd* czempion
**chane** *tbd* produkcja
**chaner** *tbd* twórca, kreator, czynnik
**chanive** *tbd* produktywny (żyzny)
**chanekan** *tbd* fabryka, manufaktura
**chana** *tbd* moment
**chanaike** *tbd* chwilowy
**chanse** *tbd* szansa
**chape** *v* naciskać, zostawiać ślad
**chape** *tbd* odcisk, ślad; stempel, pieczęć
**chapati** *tbd* płaski chleb, ćapati
**char** *tbd* wóz, wózek
**charete** *tbd*
**char parke** *tbd* parking
**charme** *v* kusić, nakłonić, nakłaniać
**charme** *tbd* czar (urok, wdzięk)
**chate** *n* dach
**chau** *n* trawa
**chau kitabe** *tbd*
**chau medan** *tbd*
**chau mien** *tbd*
**chau stan** *tbd* łąka
**chavi** *tbd* klucz
**cheka** *tbd* sprawdzić, sprawdzać, skontrolować, kontrolować, zbadać, badać
**cheke** *tbd* czek
**cheng** *tbd* warstwa (poziom, piętro, kondygnacja)
**cheng bede** *tbd*
**cheri** *n* wiśnia (czereśnia)
**cheska** *pn* Republika Czeska, Czechy
**cheti** *num* siedem (7)
**chetiden** *tbd* tydzień
**chian** *a* niebieskozielony (cyjan)
**chile** *pn* Chile
**chili** *tbd* papryka
**chili fun** *tbd* papryka
**chimpanzi** *n* szympans
**chin** *n* rodzic (matka lub ojciec)
**chin bra** *n*
**chin chin** *n*
**chinograme** *tbd*
**chin ma** *n* babcia (babka)
**chin pa** *n* dziadek (dziad)
**chin sis** *n*
**chinchila** *n* szynszyla
**ching** *tbd*
**ching** *tbd* prosić
**ching lai** *tbd* zaprosić, zapraszać
**ching na** *tbd*
**chini** *tbd* porcelana
**chipe** *pn* Albania
**chira** *tbd* drzeć (rwać, rozrywać, rozdzierać, rozszczepiać)
**chira chira** *tbd* strzępić (drzeć)
**chira chira di** *tbd* rozstrzępiony (podarty)
**chira tela** *tbd*
**chita** *n* gepard
**choi** *tbd* zielenina
**choklate** *tbd* czekolada
**choklate kane** *tbd* baton czekoladowy
**Chongching** *pn* Chongqing
**chopu** *tbd* motyka
**chore** *tbd* kradzież
**chorer** *tbd* złodziej
**chosen** *pn* Korea
**chosen di** *tbd* koreański
**chule** *v* traktować (proces)
**chun** *tbd* wybrać (wybierać, selekcjonować; wybór, elekcja, selekcja)
**• prechun** *tbd*
**chunbil** *tbd* opcja (wybór)
**chun liste** *tbd*
**chun yo gol** *tbd* przeznaczyć
**chung** *n* owad
**chupu** *tbd* ssać
**chute** *v* wyjść (wychodzić, wyjechać, wyjeżdżać, wypłynąć, wypływać; wyjśćie, opuszczenie)
**chute mun** *n* drzwi wyjściowe
## D
**da** *pron* on, ona, ono
**damen** *pron* oni
**damen su** *poss.pron.*
**damimen** *pron*
**da su** *poss.pron.*
**dai** *a* duży
**dai angiler** *tbd* ambasador
**dai angilkan** *tbd* ambasada
**dai bahai** *tbd* ocean
**dai barsha** *tbd*
**dai dara** *tbd*
**dai dom** *tbd* pałac
**dai gradu** *tbd* wzmacniać (wzmocnić)
**dai lasun** *n* czosnek olbrzymi
**dai pau** *tbd* działo
**dai pauer** *tbd* kanonier
**dai pole** *n*
**dai pote** *tbd* kocioł
**dai seku** *tbd* głaz
**dai skolakan** *tbd* uniwersytet
**daita** *tbd* rozmiar
**dai zi** *tbd*
**dake** *v* przykryć, przykrywać, ukryć, ukrywać
**• andake** *tbd* odsłonić, odsłaniać
**dake** *tbd* pokrycie; pokrywa, wieko, dekiel; pokład
**dalil** *v* dowód; zeznanie
**dama geme** *tbd* warcaby
**damas** *tbd* diament
**damasike** *tbd*
**dan** *tbd*
**dane** *tbd* cząstka (ziarno, kula, pocisk)
**dana.chau** *tbd*
**dana sekur** *tbd* kuloodporny
**dang** *tbd* dzwonić (dźwięczeć, szczękać)
**dang gi** *tbd* dzwon (dzwonek)
**danse** *tbd* taniec
**Danske** *tbd* duński
**Danske gogia** *pn* Dania
**dante** *n* ząb
**dante** *v*
**dante baluta** *n* dąb zębaty
**dante brosh** *tbd* szczoteczka do zębów
**dante davaer** *tbd* dentysta
**dante kume** *tbd*
**dante los** *tbd* bezzębny
**dao** *n*
**dape** *v* bić, uderzyć, uderzać
**dare** *v* ciec (płynąć)
**dare** *n* przepływ
**daria** *n*
**darike** *n* ciekły (płynny)
**dare tube** *n* lejek
**darmestadium** *n* darmsztadt
**darte** *n* grunt (ziemia, próchnica)
**dartike** *a* ziemny (glebowy, gruntowy)
**darti hauer** *tbd* nawóz
**darvinisme** *n* darwinizm
**darviniste** *n* darwinista
**date** *n* dane
**date banke** *n* baza danych (bank danych)
**date table** *n* tablioca, macierz
**data chule** *tbd*
**data chule lojia** *tbd* informatyka
**data fen lize** *tbd*
**dau** *n* droga, szosa, ulica
**dau bano** *tbd*
**dauisme** *n* taoizm
**dauiste** *n* taoista
**dau yuge** *tbd*
**dava** *tbd* uleczyć, leczyć, uzdrowić, uzdrawiać
**davaer** *tbd* doktor, lekarz, uzdrowiciel
**dava lojia** *tbd* medycyna
**dava she** *tbd*
**dava shekan** *tbd*
**dava she lojia** *tbd*
**dava sui** *tbd* eliksir (magiczny napój)
**de** *prep* z (od)
**dee** *tbd* bóg, bóstwo
**deike** *tbd* boski
**deisme** *tbd* teizm
**• andeiste** *tbd* ateista
**deiste** *tbd* teistyczny
**deokratia** *tbd* teokracja
**deolojia** *tbd* teologia
**deomite** *n* mit (boska opowieść)
**deonagre grame** *tbd* dewanagari
**deosofia** *tbd* teozofia
**debe** *v*
**debaje** *n*
**debize** *v*
**defe** *tbd* obrona
**defe bano** *tbd* tarcza
**defer** *tbd* obrońca
**defe kaska** *tbd* zbroja
**deha** *tbd* wieś, wioska
**Deimos** *pn*
**dele** *tbd*
**dele to** *tbd* czekać
**deme** *tbd*
**demal** *tbd* publiczny
**demografia** *tbd* demografia
**demokratia** *tbd* demokracja
**demokratike** *tbd* demokratyczny
**demokratiste** *tbd* demokrata
**deme polita** *tbd* populacja
**demon** *tbd* demon
**den** *tbd*
**• preden** *tbd* wczoraj
**den logu** *tbd*
**des** *num* dziesięć (10)
**des kilo** *tbd* dziesięć tysięcy
**desen** *tbd* rysunek, obraz
**desi** *num* decy-, dziesiąta część
**desi bel** *n* decybel
**detal** *tbd* detal, szczegół
**• dusdeuisme** *n*
**deval** *tbd* szalony
**devalta** *tbd* szaleństwo
**dexe** *tbd* prawa strona
**dexhanuka** *tbd*
**dexiste** *tbd* prawicowiec (prawak)
**di** *part*
**dia** *tbd* dzień
**dia foto** *tbd*
**dia yam** *tbd* obiad, lunch
**dike** *n* cel (celować; kierunek)
**dike** *v* celować
**• indike** *tbd*
**diker** *tbd* wskaźnik
**dike pin** *tbd* kompas (namagnesowana igła)
**din** *n* religia, wyznanie
**din di** *tbd* religijny
**din guru** *tbd* ksiądz, kleryk, kaznodzieja
**diniste** *tbd* wierzący (osoba religijna)
**• andiniste** *tbd* niewierny
**din shia** *tbd*
**dinamite** *tbd* dynamit
**dinde** *n* indyk
**ding** *tbd*
**• anding** *tbd*
**dingi** *tbd* kolec
**dino saur** *tbd* dinozaur
**Dione** *pn*
**diorite** *tbd* dioryt
**dipe** *v* obniżać (obniżyć)
**dipe** *tbd* niski
**dipe gradu** *tbd*
**dipe megi** *tbd*
**dipe moka** *tbd* krzak (krzew)
**dipe tela** *tbd* dywan
**diske** *tbd* dysk
**disprosium** *n* dysproz
**dite** *tbd* mówić, rozmawiać
**• kontredite** *tbd*
**• predite** *tbd*
**• predition** *tbd*
**ditate** *tbd* dyktować
**ditater** *tbd* dyktator
**ditateria** *tbd* dyktatura
**dition** *tbd*
**doh** *n* córka
**doh doh** *n*
**doh son** *n*
**Doiche** *pn* Niemcy
**doiche di** *tbd* niemiecki
**dokumen** *tbd* dokument
**dokumen filme** *tbd*
**dokumen sanduku** *tbd* folder (teczka)
**dolar** *tbd* dolar
**dolfin** *n* delfin
**dom** *tbd* dom, mieszkanie
**dom di** *tbd* domowy
**dom gogia** *tbd*
**domize** *v* dać mieszkanie (zakwaterować)
**dom zeze** *n* mucha
**Dominika** *pn* Dominika (Wspólnota Dominiki)
**Dominika Vakilkratia** *pn* Republika Dominikańska (Dominikana)
**domino** *n* domino
**don** *v* dać, dawać
**• redon** *v*
**donaje** *n* podarunek, dar, prezent
**donaje cheke** *n*
**donive** *a*
**dong** *tbd* wschód
**dong di** *tbd* wschodni
**dong gorila** *n* goryl wschodni
**Dong Timor** *pn* Timor Wschodni (Demokratyczna Republika Timoru Wschodniego)
**donjon ventur** *tbd* przygoda w lochu
**dor metre** *n*
**doshe** *n* wina, grzech; defekt, wada
**doshike** *a* winny
**dosil** *tbd* oswojony (potulny, posłuszny)
**dosil gene di** *tbd* udomowiony (domowy)
**doste** *tbd* przyjaciel
**• andoste** *tbd* wróg (nieprzyjaciel)
**dostia** *tbd* przyjaźń
**dostike** *tbd* przyjacielski (uprzejmy, miły)
**doste los** *tbd*
**dotor** *tbd* doktor (uczony, który osiągnął doktorat)
**dotorta** *tbd* doktorat
**dou** *tbd* fasola lub groch, roślina strączkowa
**doze** *tbd* porcja, dawka
**drame** *tbd* dramat
**dramate** *tbd* grać, odgrywać rolę
**dramater** *tbd* akt, scena
**dramatike** *tbd*
**dramatike ironia** *tbd* ironia dramatyczna
**du** *num* dwa (2)
**dual** *a*
**dualisme** *n* dualizm
**dubashike** *a* dwujęzyczny
**dufonike** *a*
**dugrafike** *a*
**du mar** *tbd* dwukrotnie (dwa razy)
**dume** *tbd*
**du o tri** *tbd* parę
**duple** *tbd* podwajać (podwoić, pomnożyć przez dwa)
**du romanse di** *tbd* biromantyczny
**susemike** *a* dwuznacznik
**du sexe di** *tbd* biseksualny
**dua** *v* pomodlić się, modlić się
**dua** *tbd* modlitwa
**• dusdua** *tbd* kląć (przeklinać; przekleństwo)
**dubnium** *n* dubn
**panduke** *tbd*
**duke** *tbd*
**dukan** *tbd* sklep (skład)
**duku** *tbd* żal, smutek
**duku di** *tbd* smutny
**dum** *tbd* dym
**dunia** *tbd* świat
**dunial** *tbd* globalny
**dunia bashe** *tbd* język świata, język ogólnoświatowy
**duna** *tbd*
**dure** *v* minąć, mijać (czas)
**dure** *tbd* trwanie
**• redure** *tbd*
**durebil** *tbd* trwały (wytrzymały, podtrzymywalny)
**dure di** *tbd* chroniczny
**durometrer** *tbd* stoper (sekundomierz)
**durian** *n*
**dus** *a*
**dus gradu** *tbd* dezaktualizować (pogorszyć)
**dus hal** *tbd* trudność (trud)
**dus jen** *n*
**dusnam** *n* obraza (obelga)
**dus rai** *tbd*
**dus sin di** *tbd* złowieszczy
**dus zar** *tbd* zły los
**dush** *tbd* prysznic
**dute** *tbd*
**• dedute** *tbd*
**• dedution** *tbd*
**• indute** *tbd*
**• kondute** *tbd*
**• konduter** *tbd*
**• produte** *tbd*
**• paraprodute** *tbd*
**• posprodution** *tbd*
**• produter** *tbd*
**• redute** *tbd*
## E
**e** *conj* i, oraz
**eglisa** *tbd* kościół
**einsteinium** *n* einstein
**Eire** *pn* Irlandia
**ekal** *tbd* środowiskowy, naturalny
**ekia** *tbd* natura, środowisko
**ekolojia** *tbd* ekologia (nauka o środowisku)
**ekonative** *tbd* dziki
**Ekuador** *pn* Ekwador
**elastike** *tbd* elastyczny
**eletre** *tbd* elektryczność
**eletrike** *tbd* elektryczny
**eletroline** *tbd* kabel (linia)
**eletrolize** *tbd*
**eletron** *tbd* elektron
**eletroposte (e-poste)** *tbd* poczta elektroniczna
**eletrorade** *tbd* piorun (grom)
**elfe** *tbd*
**Enceladus** *pn*
**energia** *tbd* energia
**engener** *tbd* inżynier
**engenia** *tbd*
**English** *pn* Anglia
**english di** *tbd* Anglik; angielski
**english filiste** *tbd* anglofil
**english fon di** *tbd*
**eglishife** *v* anglizować (zanglizować)
**english margarita** *n* stokrotka pospolita
**enzim** *tbd* enzym
**erbium** *n* erb
**Eris** *tbd* Eris (planeta karłowata)
**Eritra** *pn* Erytrea
**es** *v* być
**esente** *tbd*
**esentia** *tbd*
**esential** *tbd*
**eser** *tbd*
**esai** *tbd* esej
**eskran** *tbd* ekran
**eskulte** *tbd* rzeźba
**eskulter** *tbd* rzeźbiarz
**eskulte suta** *tbd* rzeźbiarstwo
**espanofonike** *tbd*
**Espania** *pn* Hiszpania
**esperanto** *n* Esperanto
**esponje** *n* gąbka
**estan** *n* cynk
**Esti** *pn* Estonia
**estibium** *n* antymon
**estrontium** *n* stront
**etan** *n*
**etanol** *n*
**etil** *n*
**Etiopia** *pn* Etiopia
**Eurasia** *tbd* Eurazja
**eureka** *tbd* znaleźć, znajdywać, odkryć, odkrywać
**euro** *tbd* euro (€)
**europium** *n* europ
**Europa** *tbd* Europa
**europa baluta** *n* dąb szypułkowy
**europa di** *tbd* europejski
**Europa luna** *pn*
**Europa Unia** *tbd* Unia Europejska (EU)
**exgogia** *tbd* zagranica
**exgogike** *tbd* zagraniczny
**exike** *a* zewnętrzny
**exa** *num*
**ezmurude** *tbd* szmaragd
## F
**fe** *tbd* zrobić (stworzyć, wykreować)
**faide** *v* zasób (zastosowanie, użyteczność, korzyść, zysk, pożytek, walor, profit, zaleta)
**faidaje** *n* materiał (składnik, zasób)
**faidike** *a* użyteczny, pomocny, przydatny, pożyteczny, korzystny
**fake** *v* jebać
**famil** *n* rodzina
**famil nam** *n* nazwisko, imię rodziny
**fan** *v*
**fanate** *v*
**fanatike** *a*
**fantaze** *v* wyobrazić, wyobrażać, fantazjować
**fantazia** *n* fantazja (wyobrażenie, wyobraźnia)
**fantazike** *a* fantastyczny, fantazyjny
**fantom** *tbd* duch, fantom
**farke** *n* różnica
**fase** *tbd* powierzchnia
**fase tele** *tbd* głęboki
**fase teleta** *tbd* głębokość
**fashe** *v*
**fashisme** *n* faszyzm
**fashiste** *n* faszysta
**fasil** *tbd* łatwy, prosty
**fasilta** *tbd*
**fatige** *tbd* zmęczenie (wyczerpanie)
**fatu** *tbd*
**fatu di** *tbd*
**fatura** *tbd* rachunek (faktura)
**favor** *tbd*
**faze** *n* etap, faza
**febre** *tbd* gorączka
**fei** *tbd* lot
**fei gi** *tbd* samolot
**fei gi di kaper** *tbd* porywacz samolotu
**fei gi tikete** *tbd*
**fei mushu** *n* nietoperz
**• defeke** *tbd* srać (robić gówno)
**feke** *tbd*
**telefonia** *tbd*
**femisme** *tbd* feminizm
**femiste** *tbd* feminista (feministka)
**fen** *tbd* część, ułamek
**fen di** *tbd*
**fen don** *tbd* wnieć wkład (przyczynić się)
**fenife** *v* dzielić
**• dufenife** *v* przepołowić (podzielić przez dwa)
**fenil** *n*
**fen lize** *tbd* analizować (analiza)
**fenol** *n*
**fere** *v*
**• defere** *v*
**• disfere** *v*
**• infere** *v*
**• prefere** *v*
**• profere** *v*
**• refere** *v*
**fermium** *n* ferm
**fero** *n* żelazo
**feste** *v* przyjęcie, święto, festiwal
**festal** *a*
**feste den** *n* święto
**fete** *v* zrobić (czyn, uczynek)
**• defete** *v*
**• exfete** *v*
**• exfetive** *v*
**• infete** *v* infekcja (zakażenie)
**• parafete** *v*
**• perfete** *v* perfekcyjny
**• rifete** *v* powtórzyć, powtarzać
**fete bashe** *n* język sztuczny
**fetebil** *a*
**feter** *n* twórca (czynnik)
**feteria** *n* fabryka, manufaktura
**Fiji** *pn* Fidżi
**fikre** *v* myśleć (dumać; myśl, pomysł)
**file** *v* zamiłowanie (-filia)
**filiste** *n* miłośnik (fan, -fil)
**Filipin** *pn* Filipiny
**Filistin** *pn* Terytorium Palestyńskie
**filme** *n* film
**filme babu** *n*
**filsofe** *v* filozofia
**filsofal** *a* filozoficzny
**filsofer** *n* filozof
**filtre** *v* filtr
**fine** *v* skończyć, kończyć
**fine** *v* koniec
**fin** *aux* już (skończona czynność)
**final** *tbd*
**finike** *a*
**finize** *v*
**finme** *a* ostatni, końcowy
**fiorde** *n* fiord
**firuze** *n* turkus
**fite** *n* roślina, sadzonka
**fitolojia** *n* botanika
**fixe** *v* przyczepić, przymocować
**• afixe** *v* afiks
**• afixaje** *tbd* afisz (plakat)
**• posfixe** *v*
**• prefixe** *v* przedrostek (prefiks)
**fize** *n*
**fizike** *a*
**fizike gi** *tbd*
**fizologer** *n* fizyka
**fizolojia** *n* fizyka
**• metafizolojia** *n*
**flam** *v*
**fleche** *tbd* strzała (bełt)
**flecher** *tbd* wytwórca łuków i strzał
**flerovium** *n* flerow
**flexe** *v*
**• deflexe** *v*
**• reflexe** *v*
**• reflexer** *n*
**• reflexe sonde** *n* echo
**• flexebil** *tbd*
**flexive bashe** *n*
**flur** *n* fluor
**fluride** *n* fluorek
**fobia** *n* strach, fobia
**fobife** *v*
**fobike** *a*
**fobive** *a*
**Fobos** *pn*
**foku** *tbd* skupienie, koncentracja
**foli** *tbd* szala
**foli kaska** *tbd*
**fon** *tbd*
**fone** *v* wymawiać (wymówić)
**fone** *tbd* głoska
**foneme** *tbd* fonem
**fonologe** *tbd*
**fonolojia** *tbd* fonologia
**fone zi** *tbd* litera, znak
**fonte** *tbd* fontanna (studnia, źródło)
**fonte kalam** *tbd*
**fonte sui** *tbd*
**fonyo** *n*
**for** *tbd*
**forife** *v*
**fora** *tbd* wiercić, borować
**forke** *tbd* widelec
**• deforme** *tbd*
**• dusforme** *tbd*
**• dusformife** *v*
**• dusformike** *a*
**• konforme** *tbd*
**• konforme** *tbd*
**• riforme** *tbd*
**forme** *tbd* forma, kształt, morf
**formeme** *tbd* morfem
**formize** *v* ukształtować, kształtować, urzeźbić, rzeźbić
**forum** *tbd* forum
**fosfe** *n* fosfor
**fosfate** *n* fosfat
**fote** *v* światło, oświetlenie
**foto** *n* fotka
**foto gola** *tbd* efekt halo
**fotografe** *tbd* zdjęcie (fotografia)
**fotografer** *tbd* fotograf
**fotografe gi** *tbd* kamera, aparat fotograficzny
**fotografia** *tbd* fotografia
**fote kane** *tbd* pochochodnia (latarka)
**fotoline** *tbd*
**fotolojia** *n*
**foto mata di** *tbd*
**foto minar** *tbd* latarnia morska
**foto mira di** *tbd*
**foton** *tbd* foton
**fotos** *tbd* jasny, świetlny
**foto radi** *tbd* promień światła
**Franse** *pn* Francja
**Franse fon di** *tbd*
**Franse fon dunia** *tbd*
**Franse Guyana** *pn* Gujana Francuska
**fransium** *n* frans
**Franse krepe** *n* francuski naleśnik (crêpe)
**Franse Polinesi** *pn* Polinezja Francuska
**frasen** *n* jesion
**frem** *tbd* rama
**frike** *tbd* trzeć (pocierać, obetrzeć, pucować)
**frute** *tbd* owoc
**frutos** *n*
**frute parke** *tbd*
**frute sharbe** *tbd*
**fufu** *tbd*
**fui** *tbd* fu, fuj
**fuke** *v* nosić ubrania
**fukize** *v*
**fuka** *tbd* wznowić, wznawiać, ponowić, ponawiać, przywrócić, przywracać, odnowić, odnawiać
**fuku** *tbd* ubranie, ubiór, strój
**fuku di** *tbd*
**fuku vashi gi** *tbd* pralka
**fulan** *tbd*
**fun** *tbd*
**fungu** *tbd* grzyb
**fungu frute** *tbd* sporokarp
**fungu nete** *tbd* grzybnia
**• defunte** *tbd*
**• dusfunte** *tbd* awaria (wadliwe działanie)
**• konfunte** *tbd*
**• konfuntebil** *tbd* kompatybilny (pasujący)
**• konfuntebil** *tbd* kompatybilny (pasujący)
**funte** *tbd* funkcja, stanowisko
**funtebil** *tbd* poprawny (wykonalny)
**funtion** *tbd*
**furete** *n* tchórz, fretka
**furi** *tbd* zły (wsciekły, gniewny)
**furita** *tbd* gniew, furia
**futau** *tbd* siekera, topór
**fute** *n* stopa
**fute bano** *tbd* rusztowanie (trap)
**fute bol** *tbd* piłka nożna
**fute marke** *tbd*
**fute shaka** *n* noga
**fuze** *v* topnieć (upłynniać się)
**• konfuze** *v* łączyć (złączyć)
**fuzion** *n* fuzja (amalgamowanie, łączenie)
**fuzive bashe** *n*
**fuze petre** *n* lawa
**fuzesafe** *v* topić (upłynnić, upłynniać)
## G
**ga** *tbd* iść
**Gabon** *pn* Gabon
**gabre** *tbd* grób (mogiła, grobowiec, zakopać, pochować)
**gabrite** *tbd* nagrobek
**gabrestan** *tbd* cmentarz
**gadolinium** *n* gadolin
**gaja** *n* słoń
**Galia** *pn* Galia
**galium** *n* gal
**gala** *tbd*
**galaxia** *n* galaktyka
**galeria** *n* galeria, sala wystawowa
**gali** *n* ulica
**galope** *v* cwał (galop)
**galte** *a* błędny (niepoprawny)
**galte** *v* popełnić błąd
**• angaltife** *v*
**galte** *n* błąd (pomyłka)
**galte bude** *tbd* źle zrozumieć
**gam chin** *n*
**gamia** *n* małżeństwo, związek małżeński
**gamife** *v* ożenić się, poślubić, wyjść za mąż
**gamike** *n* ożeniony, zamężny, w związku małżeńskim
**gam ma** *n*
**gam pa** *n*
**gam per** *n* małżonek (małżonka)
**gam sau** *n*
**Gambia** *pn* Gambia
**gamba** *tbd* krewetka
**gamel** *n* wielbłąd, wielbłądzica
**gamo** *tbd* emocja, uczucie
**gamo di** *tbd* emocjonalny (uczuciowy)
**gamo hal** *tbd* humor (nastrój)
**gamo zi** *tbd* emoji (emotkon)
**gan** *tbd* suchy
**gan chau** *tbd* siano
**ganife** *v* suszyć (wysuszyć)
**gan mosim** *n*
**gan putau** *tbd* rodzynka
**Gana** *pn* Ghana
**gana** *tbd*
**gana kalam** *tbd*
**Ganda** *pn* Uganda
**gandum** *n* pszenica
**Ganga** *tbd* Ganges
**gani** *tbd* śpiewać (piosenka, pieśń)
**ganir** *tbd*
**ganir grupe** *tbd* chór
**Ganimede** *pn*
**ganja** *tbd* konopie
**ganse** *tbd* gęś
**garante** *n* gwarancja
**garde** *tbd* chronić, strzec, osłaniać, bronić
**garder** *tbd* strażnik, ochroniarz
**garde tor** *tbd*
**garde zelo** *tbd* zazdrosny
**garme** *a* ciepły
**garme masala** *tbd* garam masala
**garme mosim** *n* lato
**garme mosim medi den** *tbd* przesilenie letnie (dzień srodka lata)
**garme zone** *n* tropiki
**garme zone chaustan** *n* sawanna
**garme zonike** *a* tropikalny
**gas** *n* gaz
**gasife** *v* zamieniać w gaz
**gasike** *a* gazowy
**gate** *tbd*
**gate a dante** *tbd*
**gate glu bano** *tbd*
**gative** *tbd*
**gati** *tbd* twardy
**gati mate** *tbd* ciało stałe
**gati mate di** *tbd* stały (sztywny)
**gau** *tbd* góra (szczyt)
**gau di** *tbd* wysoki
**gau dipe** *tbd* pionowy
**gau dipe mote** *v*
**gau gradu di** *tbd*
**gauize** *v* podnosić (podnieść)
**gauta** *tbd* wysokość
**gau tanur** *tbd* wielki piec
**gau tehni** *tbd*
**gaze** *tbd* gaza
**gazel** *n* gazela
**gazeta** *tbd* magazyn, dziennik, gazeta
**gazeter** *tbd* dziennikarz
**gee** *n* ziemia, grunt, gleba
**geografia** *n*
**Geia** *pn*
**geolojia** *n* geologia
**geomante** *n*
**geometria** *n*
**geopolitia** *n*
**geoterme** *n*
**gebre** *tbd* algebra
**gei** *tbd* gejowski (homoseksualny)
**gele** *tbd* żel, galareta
**gem** *tbd* miecz
**geme** *v* grać w grę
**geme** *tbd* gra
**gem dau** *tbd*
**gemer** *tbd* gracz
**gem suta** *tbd*
**gene** *v*
**• exgene** *tbd*
**• poligene** *tbd*
**• progene** *tbd*
**• sugene** *v* rozmnażać
**• ungene** *n*
**gene di** *tbd* surowy (niedojrzały)
**gene grupe** *tbd* pokolenie (generacja)
**gene klas** *tbd* kasta
**genologike** *a*
**gene logu** *tbd* genealogia
**genolojia** *n*
**gene tipe** *n* genotyp
**gense** *tbd*
**gensal** *tbd*
**gensolojia** *tbd*
**geo dou** *n* orzech ziemny
**geo elfe** *tbd*
**geo forme** *tbd* teren
**geo kaska krake** *tbd* uskok
**geo kaska plate** *tbd* płyta tektoniczna
**Geo Medi Bahai** *tbd* Morze Śródziemne
**geo niche di** *tbd* podziemny
**geo niche jela** *tbd* loch
**geo ordu** *tbd* wosko lądowe (armia)
**geo par lin** *tbd* równik
**Geo Par Lin Ginia** *pn* Gwinea Równikowa
**geo sismo** *tbd* trzęsienie Ziemi
**geo tike** *tbd* działka (teren)
**Germania** *pn*
**germanium** *n* german
**Gernezi** *pn* Guernsey
**geste** *v* gest
**Gibraltar** *pn* Gibraltar
**gide** *tbd* prowadzić (wskazać drogę)
**gide buke** *tbd* przewodnik
**gider** *tbd* przewodnik
**ging** *tbd* równoległy (podłużny)
**ginge** *tbd* imbir
**ging gola** *tbd* długość geograficzna
**ging gradu** *tbd* długość geograficzna
**ging lin** *tbd*
**gingam** *n* kumkwat
**giota** *tbd* kropla
**gitar** *n* gitara
**glas** *n* szkło
**glasife** *v* szklić (glazurować)
**glasure** *n* glazura (emalia)
**glis** *tbd* ślizgać się (poślizgnąć się, jeździć na łyżwach)
**glu** *v* połknąć (połykać)
**glukerol** *n*
**glukin** *n*
**glukogen** *n*
**glukos** *n*
**glute** *v* klej
**glute bande** *n*
**glute bandaje** *n*
**gluten** *n* gluten
**glute grafe** *n*
**glutike** *a* lepki (kleisty)
**glutive bashe** *n*
**glutize** *v* lepić (kleić)
**gogia** *tbd* kraj, ziemia
**gogia jen** *tbd* obywatel
**gol** *v* cel
**golem** *tbd* golem
**gomu** *tbd* guma
**gone** *n* kąt
**gonometrer** *n* goniometr (kątomierz)
**gorila** *n* goryl
**goro** *n* świnia
**goro karne** *n* wieprzowina
**goton** *n* bawełna
**gradu** *tbd* stopień, poziom, ranga, klasa
**gradu di** *tbd* stopniowy
**gradu medan** *tbd* gradient (gradacja, stopniowanie)
**gradu mute** *tbd* rozwój
**grafe** *tbd* opisywać, ilustorawć; przedstawiać
**grafe** *tbd* opis, przedstawienie; wykres
**grafe buke** *tbd* książka z obrazkami
**grafe chule** *tbd*
**grafeme** *tbd*
**grafer** *tbd* ilustrator, grafik
**grafe fineta** *tbd*
**grafike** *tbd* obrazowy, graficzny; opisowy
**grafe karte** *tbd*
**grafe kata** *tbd* komiks; kreskówka
**grafe lanse gi** *tbd* projektor (rzutnik)
**grafe projeter** *tbd* projektor (rzutnik)
**grafi sugata** *tbd*
**gram** *n* gram
**grame** *tbd*
**• programe** *tbd* program
**• programaje** *tbd*
**• programer** *tbd* programista, koder
**gran** *tbd* cząstka
**granite** *tbd* granit
**grave** *tbd* żwir
**Grenada** *pn* Grenada
**Grenadin nesia** *tbd* Grenadyny
**grese** *v*
**• agrese** *v* atak (agresja, napaść)
**• agreser** *n*
**• agresive** *a* agresywny
**• progrese** *v* posuwać się do przodu (dokonywać postępu, wejść)
**• progresion** *n*
**• regrese** *v*
**gril** *n* krata
**grilkase** *n* klatka
**grimas** *tbd* grymas
**grom** *tbd* grom, huk
**grom tufan** *tbd* burza z piorunami
**gros** *tbd* szorstki
**gros** *tbd* gruby
**gros limon** *n* papeda
**grosta** *tbd* grubość
**gros zi** *tbd* pogrubiona litera
**grupe** *n* grupa
**gua** *n* jaskinia
**Guadelupe** *pn* Gwadelupa
**guai** *tbd* dziwny
**Guam** *pn* Guam
**guan** *tbd* urząd, pozycja, stanowisko, funkcja
**guan** *tbd* szeroki
**guan di** *tbd* oficjalny
**guaner** *tbd* funkcjonariusz, urzędnik
**guanta** *tbd* szerokość
**Guangzou** *pn* Kanton
**Guatemala** *pn* Gwatemala
**gubu** *n* hipopotam
**gui** *tbd* ogr (trol, goblin)
**gui papi** *n* mak wschodni
**gujarati** *pn* Gudżarat
**guku hua** *n*
**gul** *n* ghul
**guma** *tbd* bęben
**guru** *n* guru, mistrz
**guste** *v* smakować, próbować smaku
**guste** *n* smak
**guste ka** *tbd* smakować jak
**guta** *tbd* kolano
**guta kaska oste** *tbd* rzepka
**Guyana** *pn* Gujana
## H
**ha** *tbd* mieć (trzymać)
**habar** *n* wiadomość, nius
**habar gazeta** *tbd* gazeta
**habar letre** *tbd*
**habar media** *tbd*
**habasha** *tbd* abisyński
**Habasha** *tbd* Abisynia
**hafenium** *n* hafn
**hafiz-** *tbd* zachować, zakonserwować, zachować, utrzymać
**hafizer** *tbd* przechowawca, kustosz, opiekun
**haha** *tbd* śmiać się
**haide** *tbd* niech my, hajda
**haima** *tbd* namiot
**Haiti** *pn* Haiti
**haje** *v*
**hajer** *n*
**hake** *tbd* prawo, przywilej
**haki** *tbd* pył
**haki chupu gi** *tbd* odkurzacz
**haki rang** *tbd*
**hal** *tbd* stan
**halal** *tbd* dozwolony (dopuszczalny, zezwolony, halal)
**halal liste** *tbd*
**halela** *tbd* chwalić (wychwalać)
**hali** *tbd* pusty
**hali zi** *tbd* spacja
**halife** *n* kalif
**halifia** *n* kalifat
**halo** *tbd* halo, cześć
**halte** *v* zatrzymać
**halte** *tbd* stop; przerwa, zatrzymanie
**halve** *n*
**ham** *tbd* znaczyć (liczyć się, być ważnym)
**ham di** *tbd* ważny
**hamake** *tbd* hamak
**hamar** *tbd* młot, młotek
**hamil** *tbd* ciężarny (w ciąży)
**hamir** *tbd* drożdże
**Han** *tbd* han chiński
**han guaner** *tbd*
**Han zi** *tbd*
**hanu** *n* ręka, dłoń
**hanu li** *tbd* ręczny
**hanu shaka** *n* ramię (kończyna górna)
**haos** *tbd* chaos, nieporządek; wrzawa, zgiełk
**hape** *v*
**hapu** *tbd*
**harabe** *v* rujnować, dewastwować, burzyć
**harabe** *tbd* zły, zrujnowany, zepsuty
**harabe mahala** *tbd* slums
**haram** *tbd* zabroniony (wzbroniony, nielegalny, haram, tabu)
**harmonia** *n* harmonia
**harmonike** *a* harmoniczny
**harnes** *tbd* zaprzęc, zaprzęgać
**has** *tbd* specjalny, wyraźny, wyrazisty
**has nam** *tbd*
**hasta** *tbd* różnica (specjalność)
**hashi** *tbd*
**hashish** *tbd* haszysz
**haste** *tbd* zajęty
**• anhaste** *tbd* powolny (wolny, letargiczny)
**hata** *prep* aż do
**hata di** *tbd* nawet
**hatar** *tbd* zagrożenie, niebezpieczeństwo
**hatar di** *tbd* niebezpieczny
**hau** *a* dobry
**hau** *v*
**hau angil** *n* ewangelia
**haudeisme** *n*
**haugenisme** *n*
**hau gradu** *v* aktualizować (zaktualizować, ulepszać, ulepszyć)
**hauloge** *v* laudacja
**hau moral** *n* cnota (moralność)
**hau moral di** *a* cnotliwy (prawy)
**hau rai** *v*
**hau sifa di** *a* wspaniały
**hau sifata** *n* cecha, atrybut, własność; -ość
**hau sin di** *a* obiecujący (dobrze wróżący)
**hautopia** *n*
**hau vide di** *a* przystojny, atrakcyjny, ładny
**hau yam** *a* pyszny
**hau zar** *n* dobry los, szczęście
**hava** *tbd* wiatr
**Havai** *pn* Hawaje
**Havai nesia** *tbd* Hawaje (archipelag hawajski)
**Haye** *pn* Armenia
**hazin** *tbd*
**• mahazin** *tbd*
**hazinkan** *tbd*
**he** *tbd* hę?, co?, pardon?
**hei** *tbd* hej
**helium** *n* hel
**Helen** *pn* Grecja
**helenike** *tbd* gracki, helleński; Grek
**helis babul** *n*
**helis fei gi** *tbd* helikopter
**helix** *tbd* helisa
**Helsinki** *pn*
**heme** *tbd* krew
**• anhemia** *tbd* anemia
**hemofobia** *tbd*
**hemoglobin** *tbd* hemoglobina
**hemopresia** *tbd* ciśnienie krwi
**heme selu** *tbd* dumać, rozmyślać, zastanawiać się, rozważać, brać pod uwagę
**hemi los** *tbd*
**hen** *tbd* nienawidzić
**hena** *n*
**hepate** *tbd*
**hepatitis** *tbd*
**hero** *n* bohater, heros
**heroike** *a* bohaterski, heroiczny, odważny, brawurowy
**hero mite** *n*
**herze** *n* herc
**Hese** *tbd*
**hesium** *n* has
**hevan** *tbd* animal
**hevan agri suta** *tbd* hodowla zwierząt
**hevan bagi** *tbd* zoo (ogród zoologiczny)
**hevan filia** *tbd*
**hevan geo grafi** *tbd*
**hevan lojia** *tbd* zoologia
**hevan lojia di** *tbd* zoologiczny
**hevan mite** *n* bajka
**hevan toxe** *tbd*
**hibride** *tbd* hybryda; kundel
**hidre** *n* wodór
**hidrate** *n*
**hidre peroxide** *n*
**hidrargente** *n* rtęć
**hijabe** *n* welon (woalka)
**hik** *n* czawka
**hima** *tbd* śnieg
**hima duna** *tbd*
**hima rose** *tbd* szron
**Himalaya** *pn* Himalaje
**Hinde** *tbd*
**Hindochin** *tbd*
**hindisme** *tbd* hinduizm
**hindiste** *tbd* hinduistyczny
**hindium** *n* ind
**hinde reger** *n*
**Hinde rivo** *tbd*
**hinde sos** *tbd* ćatni
**Hindestan** *tbd*
**hipe** *tbd*
**hipoglukohemia** *tbd*
**hipohemopresia** *tbd*
**hipokalsohemia** *tbd*
**Hiperion** *pn*
**hip hop** *n* Hip-hop
**hisabe** *v* kalkulować
**hisabia** *n* arytmetyka
**hisabu loge** *tbd* konto
**histor** *tbd* historia; annały, roczniki
**historer** *tbd* historyk
**historia** *tbd*
**• prehistoria** *tbd*
**historolojia** *tbd* historia, badanie historii
**hiyar** *n* ogórek
**Ho Chi Min site** *pn* Ho Chi Minh (Sajgon)
**hobi** *tbd* hobby
**hobiiste** *tbd*
**hogo** *tbd* ogień
**hogo di** *tbd* ognisty
**hogo puja** *tbd* kult ognia
**hogo sanduku** *tbd* latarnia
**hogo seku** *tbd* krzemień
**hogo shan** *tbd* wulkan
**hogo shan glas** *tbd* szkło wulkaniczne
**hogo tehni** *tbd* pirotechnika
**hoki** *tbd* hokej
**hol** *tbd* cały
**holografe** *tbd* hologram
**holografia** *tbd*
**holia** *tbd* całość (integralność)
**holisme** *tbd* holizm
**holiste** *tbd*
**holonam** *tbd*
**holonume** *tbd*
**holera** *tbd* cholera
**holmium** *n* holm
**Hong Gong** *pn* Hong Kong
**hore** *v*
**horife** *v*
**horifike** *a*
**horur** *n*
**hormon** *tbd* hormon
**Horvatia** *pn* Chorwacja
**hotel** *tbd* hotel
**hua** *tbd* kwiat
**hua jara** *tbd*
**hua koli** *n* kalafior
**hua mosim** *n* wiosna
**hua pote** *tbd*
**huang** *a* żółty
**hui** *tbd* popiół
**hui darte** *tbd* gleba bielicoziemna
**hui rang** *tbd* szary
**huke** *tbd* hak
**huke krus** *tbd* swastyka
**huke lin kane** *tbd*
**huli** *n* lis
**• exhume** *tbd*
**• inhume** *tbd*
**hume** *tbd*
**human** *tbd* człowiek, istota ludzka
**humania** *tbd* ludzkość, rodzaj ludzki
**humanike** *tbd* ludzki
**humanisme** *tbd* humanizm
**humaniste** *tbd* humanista
**humanoide** *tbd*
**human hake** *tbd* prawa człowieka
**humel** *n* chmiel
**humor** *tbd* humor
**humorike** *tbd* humorystyczny, śmieszny, zabawny, komiczny
**humoriste** *tbd* komik
**humus** *n* ciecierzyca
**humus pasta** *tbd* hummus
**hure** *tbd* wolny, niepodległy, niezależny
**huria** *tbd* wolność, niepodległość, niezależność
**hurisme** *tbd* liberalizm
**huriste** *tbd* liberalista, wolnościowiec
**huristike** *tbd* liberalny, wolnościowy
**hura** *tbd* wiwatować (hura, jej)
**huru di** *tbd* uwolnić, uwalniać
**hushi** *tbd* miły, przyjemny, uroczy
## I
**ibri** *tbd* hebrajski
**iche** *v* chcieć (pragnąć)
**iche** *n* wola, chęć
**• anichive** *tbd* niechętny
**idee** *tbd* idea, pomysł
**ideal** *tbd* pojęciowy
**ideograme** *tbd* ideogram
**idiote** *tbd* idiota
**idiote di** *tbd* głupi (idiotyczny)
**idioteta** *tbd* idiotyzm (głupota)
**ifrite** *tbd* ifrit
**iglu** *tbd* iglu
**iha** *n* osioł
**ihamar** *n* muł
**ilme** *n*
**ilmia** *n*
**ilmike** *a*
**ilmive** *a*
**impere** *tbd* władać, panować, rządzić jako imperator
**imperer** *tbd* imperator
**imperia** *tbd* imperium
**imperial** *tbd*
**imperialisme** *tbd* imperializm
**imperialiste** *tbd* imperialista
**in** *tbd* wnętrze (środek)
**inaje** *tbd* wnętrze (środek)
**in bum** *tbd* implozja
**in di** *tbd* wewnętrzny
**inike** *tbd* wewnętrzny
**in klus** *tbd*
**in klus di** *tbd*
**inlai** *tbd*
**in liste** *tbd* spis treści (tabela zawartości)
**in mise** *tbd* importować (zaimportować)
**inmun** *tbd* wejście
**in nam** *tbd* endonim
**inpulse** *tbd* ścisnąć (sciskać, wycisnąć)
**in tene** *tbd* zawierać
**intre** *tbd*
**intre** *tbd*
**intraje** *tbd*
**intromun** *tbd* wejście
**in verse jen** *tbd*
**in vide** *tbd*
**in xe** *tbd* treść (zawartość)
**Indonesia** *pn* Indonezja
**insulte** *tbd* obraza, obelga
**insulte di** *tbd* obraźliwy, niemiły, obelżywy
**internete** *tbd* internet
**Io** *pn*
**iode** *n* jod; jodyna
**ion** *tbd* jon
**ion radi** *tbd* radioaktywność
**ion radi di** *tbd* radioaktywny
**IP adres** *tbd*
**Iran** *pn* Iran
**Iraqi** *pn* Irak
**iridium** *n* iryd
**ironia** *n* ironia
**ironike** *a* ironiczny
**islam** *tbd* poddanie się, uległość, pokora, posłuszeństwo
**islamofobia** *tbd* islamofobia
**islamisme** *tbd* Islam
**islamiste** *tbd* muzułman, muzułmanin
**islam sharia** *tbd* szariat
**Islande** *pn* Islandia
**isme** *tbd*
**Israel** *pn* Izrael
**iste** *tbd*
**ite** *n* kamień (kawał skały)
**Italia** *pn* Italia, Włochy
**itis** *n* zapalenie
## J
**jain din** *tbd* dźinizm, dżinizm
**jake** *n* kurtka
**jakete** *n*
**jaka** *n*
**Jakarta** *pn* Dżakarta
**jame** *v* kolekcjonować, zebrać, zbierać
**• anjame** *tbd* rozproszyć, rozpraszać
**• anjamike** *tbd* rzadki (rozrzedzony, rozproszony)
**jamia** *tbd* kolekcja, zbiór; zgromadzenie, zebranie
**jamive** *tbd* zbiorowy, zbiorczy
**jame karte** *tbd*
**Jamaika** *pn* Jamajka
**jampe** *tbd* skoczyć, skakać
**jamul** *n* czapetka kuminowa
**jan** *v*
**jan budisme** *n*
**janive** *a*
**janela** *tbd* okno
**janela frem** *tbd*
**jang** *v* walka, wojna
**janger** *n* wojownik, bojownik
**jangike** *a* militarny, wojskowy, wojenny
**jang suta** *tbd* sztuka walki
**jangle** *n* las, dżungla, zagajnik
**jara** *tbd* dzban, dzbanek; słój, słoik; wazon
**jaru** *tbd*
**jau** *n* jęczmień
**javabe** *v* odpowiedzieć (odpowiadać; odpowiedź, odzew)
**jaye** *tbd* zwyciężyć (wygrać; zwycięstwo, wygrana)
**jayer** *tbd*
**• jaye pandunia!** *tbd*
**Jayer** *pn* Algieria
**jaze** *tbd* jazz, dżez
**jebe** *tbd* kieszeń
**jebe chaku** *tbd*
**jeka** *tbd* pożyczyć
**jeka don** *tbd* pożyczać komuś (pożyczyć komuś)
**jeka lexe** *tbd* zapożyczenie (wyraz obcy)
**jeka na** *tbd* pożyczać (pożyczyć)
**jele** *v* uwięzić, więzić, pozbawić wolności
**jeler** *n* strażnik więzienny
**jelike** *n*
**jelekan** *n* więzienie, zakład karny
**jen** *n* osoba
**jen (jen men)** *tbd*
**jenal** *a* osobisty, intymny, prywatny
**jen bahai** *tbd*
**jen jamia** *n*
**jenju** *tbd* perła
**jenju table** *tbd* abak (liczydło)
**jensen** *n* żeń-szeń
**Jerze** *pn* Jersey
**jete** *tbd*
**• exjete** *tbd*
**• injete** *tbd* wstrzyknąć, wstrzykiwać
**• injetaje** *tbd* zastrzyk
**• projete** *tbd* projekt, planowane przedsięwzięcie
**• rejete** *tbd*
**jete grafe** *tbd* wyświetlać (rzut, projekcja)
**Jibuti** *pn* Dżibuti
**jihade** *tbd*
**jin** *n*
**jiva** *v* żyć (żywy, żyjący; życie)
**• trajiva** *v*
**joke** *tbd* żart
**joker** *tbd* żartowniś, dowcipniś
**jong** *tbd* środkowy, centralny
**Jong Afrika Vakilkratia** *pn* Republika Środkowoafrykańska
**jong di** *tbd* centralny (środkowy)
**jong fon** *tbd* samogłoska
**jong skolekan** *tbd*
**Jongoku** *pn* Chiny
**jovar** *n* sorgo
**jube** *n* żupan
**jude** *v* sądzić (osądzić)
**• prejude** *v*
**judaje** *n* wyrok
**juder** *n* sędzia
**judike** *a*
**judau** *n* judo
**jul** *n* dżul (J)
**jumla** *tbd* zdanie (fraza)
**jumla lojia** *tbd*
**jun** *a* młody
**jun bei** *n*
**jun bra** *n*
**jun fem** *n* dziewczyna
**jun jen** *n* młodzież, młoda osoba
**jun man** *n* chłopak
**jun moka** *tbd* młode drzewo
**jun nen** *n* młodość
**jun sau** *n*
**jun sis** *n*
**junta** *n* młodość
**jung** *tbd* gatunek
**jus** *n* sok
**juste** *tbd* tylko (precyzyjny, dokładny)
**juste pauer** *tbd* snajper (strzelec wyborowy)
## K
**kal** *a*
**kalife** *v*
**kalta** *n*
**ka** *prep* jak, niż, od
**kababe** *v* grillować
**kababe karne** *n* kebab
**kabile** *tbd* plemię
**kable** *tbd*
**kaboga** *n* kabaczek (dynia, tykwa)
**Kabu Verde** *pn* Wyspy Zielonego Przylądka (Republika Zielonego Przylądka)
**kadimium** *n* kadm
**kafe** *n* kawa
**kafe alga** *n* brunatnica
**kafekan** *n* kawiarnia
**kafe kupa** *n* filiżanka do kawy
**kafe pote** *n* imbryk do kawy
**kafe rang** *a* brązowy, koloru kawy
**kafe salmon** *n* pstrąg potokowy
**kafir** *tbd* niewierny (poganin, niewierzący)
**kafur** *n* kamfora
**kaguji** *tbd* papier
**kaguji limon** *n* lima (limonka)
**kai** *tbd* otwarty, niezamknięty
**Kaiman nesia** *pn* Kajmany
**kaju** *n* nerkowiec
**kaka** *n* defekować, srać
**kaka** *v* ekskrement, gówno
**kakau** *n* kakao
**kaki** *n*
**kalium** *n* potas
**kala** *a* czarny
**Kalal** *pn* Grenlandia
**kalam** *n* pióro, długopis
**kalam sui** *tbd* tusz
**kalende** *n* kalendarz
**kali** *a*
**kali** *n*
**kali guste** *a* gorzki
**kali melon** *n* przepękla ogórkowata (balsamka ogórkowata)
**kali orange** *n* gorzka pomarańcza
**kalifornium** *n* kaliforn
**Kalisto** *pn*
**kalkul** *tbd* rachunek (formalny system obliczeń)
**kalmar** *n* kałamarnica (mątwa)
**kalsobilor** *tbd* marmur
**kalside** *tbd* wapno
**kalsite** *tbd* kalcyt
**kalsium** *n* wapń
**kalsopetre** *tbd* wapień
**kam** *tbd* niewiele (mało)
**kamia** *tbd* nieliczność
**kamife** *tbd*
**kama** *tbd* pożądanie, żadza
**kama deu** *tbd*
**kama kanon** *tbd*
**kamar** *tbd* pokój, sala
**kamar dipe** *tbd* podłoga
**kamar gau** *tbd* sufit
**Kambodia** *pn* Kambodża
**Kamerun** *pn* Kamerun
**kamil** *n* rumianek pospolity
**kamisa** *tbd* koszula
**kamisa shaka** *tbd* rękaw
**kamote** *n* słodki ziemniak
**kampe** *tbd* obozowicz
**kampe bagi** *tbd*
**kampe bede** *tbd*
**kamper** *tbd* obóz
**kamre** *tbd* walijski
**Kamria** *pn* Walia
**kan** *n*
**Kanada** *pn* Kanada
**kanal** *n* kanał
**kanalize** *v* kierować (doprowadzać, prowadzić, służyć jako kanał)
**kandela** *n* kandela
**kandi** *tbd* cukierek, słodycze
**kane** *tbd* pręt, kij
**kane ban** *tbd* bagietka
**kane minte** *n* mięta zielona (mięta kłosowa)
**kane sor** *tbd*
**kanga** *tbd* grzebień
**kangaru** *n* kangur
**kanjar** *tbd* sztylet (puginał)
**kanon** *tbd*
**kanon di** *tbd*
**kanse** *tbd* rak (nowotwór złośliwy)
**kanta** *tbd* bark (ramię)
**Kantalupo a Sabina** *tbd* Cantalupo in Sabina
**kantalupo melon** *n* kantalupa
**kanu** *n* kanoe
**kanun** *n* prawo
**kanunike** *a*
**kanun vala** *tbd* adwokat
**kanyon** *n* kanion
**kape** *tbd* złapać, łapać, schwytać, chwytać
**kapa** *tbd* głowa
**kapa kaska** *tbd* hełm
**kapa kesha** *tbd* włosy
**kapa kesha los** *tbd*
**kapa los** *tbd* bezgłowy
**kapa oste** *n* czaszka
**kape truke** *tbd* pułapka
**kape yo kuanga** *tbd* kopać (wydobywać)
**kape yo peshe** *tbd* łapać rybę
**kape yo taxi** *tbd* zbierać opłaty lub podatki (zebrać opłaty lub podatki)
**kar** *v* pracować
**• duskar** *v*
**• duskarer** *n*
**• konkar** *v* współpracować (kolaborować)
**• konkare** *v* współpracować (kolaborować)
**• prokare** *tbd*
**karaje** *n* praca, zjęcie, zadanie
**kar chute** *tbd*
**karer** *n* pracownik
**kargi** *tbd* narzędzie
**karkan** *n*
**kar lexi** *tbd* czasownik
**kar meza** *n* biurko
**kar skoler** *n* praktykant
**karaoke** *tbd* karaoke
**karate** *n* karate
**karater** *n*
**karavi** *n* kminek
**karbe** *n* węgiel
**karbe duoxide** *tbd* dwutlenek węgla
**karbohidrate** *n*
**karbide** *n*
**karbe kalam** *n*
**karbol** *n*
**karboxil** *n*
**karbau** *n* bawół domowy
**karchof** *n* karczoch zwyczajny
**kardon** *n* oset
**kardon karchof** *n* karczoch hiszpański
**karge** *v*
**karga** *tbd* ciężar (brzemię)
**kargadan:** *n* nosorożec
**kari** *tbd* curry
**Karibe** *pn* Karaiby
**karim** *tbd* hojność (szczodrość)
**karim di** *tbd* hojny (szczodry)
**karite** *tbd* masłosz Parka
**• reinkarnation** *tbd*
**• inkarnate** *tbd*
**• inkarnatike** *tbd*
**karne** *tbd* mięso
**karnal** *tbd*
**karne feste** *tbd* karnawał
**karnize** *tbd*
**karnizer** *tbd*
**karnekan** *tbd*
**Karnada** *pn* Karnataka
**karnada bashe** *n* kannada
**karote** *n* marchew
**karte** *tbd* mapa
**kartografia** *tbd* kartografia
**karta** *tbd* karta
**Kartul** *pn* Gruzja (Republika Gruzji)
**kartush** *n*
**karuba** *n*
**karvan** *tbd* karawana
**kase** *n*
**kasete** *n*
**kasul** *n*
**kaska** *tbd* skorupa (pancerz, muszla)
**kastana** *n* kasztan
**Kastilia** *pn*
**kastilia bashe** *n*
**kasu** *tbd* wydarzenie, przypadek, sytuacja
**Katalunia** *tbd* Katalonia
**katana** *tbd*
**Katar** *pn* Katar
**katil** *n* łóżko
**katus** *n* kaktus
**Kaukasia** *tbd* Kaukazja
**kauri** *n* kauri
**kave** *tbd* kopać (dół, jama)
**• exkave** *tbd*
**kavai** *tbd* uroczy, słodki
**Kazakestan** *pn* Kazachstan
**ke** *tbd* co?
**ke jen** *tbd* co?
**ke loke** *tbd* gdzie?
**ke poli di** *tbd* ile?
**ke riti** *tbd* kiedy?
**ke sata** *tbd* zapytać, pytać
**ke she** *tbd* jak?
**ke tipe** *tbd* jaki?
**kechape** *tbd* keczup
**keke** *tbd* ciasto, ciastko
**kelele** *tbd* atleta, sportowiec
**kelvin** *n* kelwin
**Keme** *pn* Starożytny Egipt (Kemet)
**ken** *v* znać (wiedzieć)
**• ankene** *tbd*
**• ankenike** *a* dziwny (nieznany)
**• diskene** *v* rozróżniać (rozróżnić)
**• konkenaje** *n* informacja
**• rekene** *tbd*
**kenaje** *n* wiedza
**kenation** *n*
**• ankenive** *a*
**kenize** *v* poinformować, informować, zakomunikować, komunikować
**kenelojia** *n* epistemologia (gnoseologia, teoria poznania)
**kenevol** *n* zainteresowanie, zaciekawienie; interesujący
**kenevolike** *a* interesujący
**kenevolive** *a* ciekawy
**kentaur** *tbd*
**kentaur hua** *n* chaber
**Kenya** *pn* Kenia
**kerame** *n*
**keramaje** *n* ceramika
**keramike** *a*
**keram sing** *n* houstonia
**kerne** *n* rdzeń (jądro, pestka)
**kerne chira** *tbd* rozszczepienie jądra atomowego
**kerne energia** *n* energia nuklearna
**kerne fizika** *tbd* fizyka nuklearna
**kerne unta** *tbd* fuzja jądrowa (synteza jądrowa, reakcja termojądrowa)
**kerne vuki** *tbd* broń nuklearna
**kerube** *n* cherubin
**kesha** *tbd* włos
**kesha bande** *tbd* opaska do włosów
**kesha brosh** *tbd*
**kesha los** *tbd*
**kesha sabun** *tbd* szampon
**keton** *n*
**ketel** *tbd* czajnik
**keze** *tbd* ser
**Khartum** *pn*
**ki** *n* że
**ki** *pron*
**kilo** *num* tysiąc (kilo-)
**kilogram** *n* kilogram (kg)
**kilomitre** *n* kilometr
**kime** *n*
**kimeme** *n*
**kimia** *n* chemia
**kimike** *a* chemiczny
**kimono** *n* kimono
**kinar** *tbd* granica, skraj, brzeg, krawędź
**kinar baryer** *tbd* płot
**kinar di** *tbd* peryferyjny
**kinar fon** *tbd* spółgłoska
**Kinshasa** *pn*
**Kinshasa Kongo** *pn* Demokratyczna Republika Konga
**kio** *tbd* most
**kioske** *tbd* kiosk
**Kipris** *pn* Cypr
**kira** *tbd* wynająć, wynajmować, zatrudnić, zatrudniać
**kira don** *tbd* wynająć, oddać w najem
**kira kape** *tbd* wynająć, oddać w najem
**kirate** *n* karat
**Kirgize** *pn* Kirgistan
**Kiribati** *pn* Kiribati
**Kiril zi** *tbd* cyrylica
**kisme** *tbd* przeznaczenie, los
**kitabe** *v* pismo, tekst
**kitabaje** *n* artykuł, tekst
**kitabe chule** *n*
**kitabeme** *n*
**kitaber** *n*
**kitabe forme** *n* formatowanie
**kitabiste** *n*
**kitabekan** *n* biblioteka
**kitabe mashin** *n* maszyna do pisania
**kitabe minister** *tbd* bibliotekarz
**kivi** *n* kiwi
**kivi frute** *n* owoc kiwi
**klame** *v* krzyknąć, krzyczeć
**• deklame** *v*
**• proklame** *v*
**• reklame** *v*
**klar** *a* przeźroczysty, jasny
**klar!** *tbd* oczywiście
**klarife** *v* wyklarować (rozjaśnić)
**klas** *tbd* klasa, kategoria
**klasife** *v* klasyfikować, kategoryzować
**klien** *tbd*
**klike** *v*
**klima** *tbd* klimat
**klimalojia** *tbd* klimatologia
**klima mute** *tbd* zmiana klimatu
**klin** *tbd* tendencja (być skłonnym)
**klon** *v* klon, replika
**klor** *n* chlor
**klube** *tbd* klub
**kluze** *v* zamknąć (zamykać)
**• exkluze** *v*
**• exkluzive** *a*
**• inkluze** *v*
**• konkluze** *v*
**kluzike** *a* zamknięty
**koala** *n* koala
**kobalte** *n* kobalt
**kode** *tbd* kod, szyfr
**• dekode** *tbd*
**• inkode** *v* kodować
**koda** *tbd* ogon
**koka** *tbd* koka
**Koka Kola** *tbd* kola (coca-cola)
**koko** *n* kura (kogut, kurczak)
**Kokos nesia** *pn* Wyspy Kokosowe
**kola** *n*
**kola frute** *tbd*
**kola jus** *tbd* kola, napój gazowany
**koli** *n* kapusta
**Kolombia** *pn* Kolumbia
**kolone** *tbd*
**kolonize** *v* kolonizować
**koloner** *tbd* kolonizator
**kolonia** *tbd* kolonia, osada
**kolonisme** *tbd* kolonializm
**koloniste** *tbd* kolonialista
**kolum** *tbd* kolumna, filar
**komike** *tbd*
**komodia** *tbd* komedia
**komple** *a* skomplikowany (złożony)
**komplife** *v*
**koma** *tbd* przecinek
**Komoro nesia** *pn* Komory
**kompani** *tbd* firma, kompania, korporacja
**komputa hor loger** *tbd*
**kon** *tbd* wspólny (wzajemny)
**konchanisme** *tbd* komunizm
**konchaniste** *tbd* komunista
**kon hau** *tbd* pasować
**kon helen bashe** *tbd*
**konife** *v* dzielić (współdzielić)
**kon su** *tbd* wspólny (wzajemny)
**kontra** *prep* być przeciw
**kon trati** *tbd* pakt (kontrakt, ugoda, umowa, konwencja)
**konun** *tbd* wspólny
**Konakri Ginia** *pn* Gwinea
**Konkani** *pn* konkani
**konserte** *tbd* koncert
**konu** *n* szyszka
**kopernium** *n* kopernik
**kopi** *tbd* kopia, replika
**kopi** *v* kopiować, replikować
**kopi haki** *tbd* prawa autorskie
**kore** *tbd* biec (biegać, pędzić)
**korer** *tbd*
**koral** *n* koral
**korne** *tbd* róg
**korne melon** *n* ogórek kiwano
**korona** *tbd* korona
**korona virus** *tbd* koronawirus
**korte** *tbd* krótki
**korte fa** *tbd* skrócić, skracać
**korte krokodil** *n* aligator
**korte mite** *tbd*
**kosme** *n* kosmos, wszechświat
**kosmobiolojia** *tbd*
**kosmike** *tbd* kosmiczny
**kosmolojia** *n* kosmologia
**kosmonave** *tbd*
**kosmonaver** *tbd* kosmonauta
**koso** *tbd* kaszel; kaszlnięcie
**Kosovo** *pn* Kosowo
**Kosta Rika** *pn* Kostaryka
**koste** *tbd* koszt, cena
**koste di** *tbd* kosztowny (drogi)
**kote** *tbd* płaszcz
**Kote de Ivar** *pn* Wybrzeże Kości Słowniowej
**kotumbar** *n* kolendra
**krabe** *n* krab
**krake** *v* pęknięcie
**krate** *tbd*
**kratia** *tbd* rządzić, władać
**kree** *v*
**kreater** *n*
**kreatia** *n*
**kreative** *a* twórczy
**krede** *v* ufać (wierzyć, liczyć, polegać)
**• ankrede** *v*
**• bekredebil** *a* lojalny (wierny)
**• bekredebilta** *n* lojalność (wierność)
**• bekreder** *n*
**• sinkredisme** *n*
**kredebil** *a*
**• ankredebil** *a*
**kreder** *n* wierzący (osoba religijna)
**• ankreder** *n* niewierny
**krede karte** *n* karta kredytowa
**krem** *n* krem
**krem rang** *a* kremowy
**krepe** *n* naleśnik
**krepekan** *n* naleśnikarnia
**krikete** *n* krykiet
**krim** *tbd* przestępstwo
**krim di** *tbd* kryminalny, przestępczy
**kriste** *n* Chrystus
**• antikriste** *n* antychryst
**kristogene** *n* Boże Narodzenie
**kristisme** *n* chrześcijaństwo
**krististe** *n* chrześcijanin
**kriton** *n* krypton
**krize** *n* kryzys
**krizike** *a* kryzysowy
**krokodil** *n* krokodyl
**krokro** *n* żaba
**kromium** *n* chrom
**krone** *n*
**• sinkrone** *a*
**• sinkronize** *v*
**krononomia** *n*
**krone table** *n*
**krote** *n* kret
**kruasan** *n* croissant
**kruse** *n* krzyż
**krus arka** *tbd* kusza (balista)
**krusefixe** *v* ukrzyżować
**krus lin** *tbd* celownik optyczny (siatka lunety)
**kuan** *tbd* minerał, ruda
**kuaner** *tbd* górnik (kopacz)
**kuan shan** *tbd* kopalnia
**kuan sui** *tbd* woda mineralna
**kuan tunel** *tbd* szyb górniczy
**kuarze** *tbd* kwarc
**kube** *n* sześcian
**Kuba** *pn* Kuba
**kude** *n* łokieć
**kude metre** *n*
**kuke** *tbd* gotować, szykować jedzenie
**kuker** *tbd* kucharz
**kuke kamar** *tbd* kuchnia
**Kuke nesia** *pn* Wyspy Cooka
**kuku** *tbd* kukułka
**kule** *ok*
**kulombe** *n* kulomb
**kulte** *tbd*
**kulture** *tbd* kultura
**kume** *tbd*
**kumule** *tbd*
**kung** *tbd* dziura
**Kung Fuzi** *tbd* Konfucjusz
**kung fuzi sim** *tbd* konfucjanizm
**kupe** *n* kubek
**kupe chate** *tbd* kopuła
**kupon** *tbd* kupon
**kupre** *n* miedź
**kurium** *n* kiur
**kuran** *pn* Koran
**kurban** *tbd* ofiara
**kurse** *tbd*
**• exkurse** *tbd*
**• prekurse** *tbd*
**• prekurser** *tbd* prekursor
**• rikurse** *tbd*
**• trakurse** *tbd*
**kursi** *tbd* kszesło, fotel
**kurta** *tbd* kurta (tunika)
**kurva** *tbd* wygiąć, wyginać, zgiąć, zginać, zakrzywić, zakrzywiać
**kurva di** *tbd* zakrzywiony
**kushen** *tbd* poduszka
**kutu** *n*
**Kuvaite** *pn* Kuwejt
## L
**la** *pron*
**labe** *n* warga
**laba** *tbd* róg
**lage** *n* jezioro
**lagon** *n* laguna
**Lagos** *pn*
**lai** *v* przyjść, przychodzić, przybyć, przybywać, przyjechać, przyjeżdżać
**lake** *n* lakier
**lala** *v* lulać
**lala bede** *tbd* kołyska (kolebka)
**lala gani** *tbd*
**lama** *n* lama
**lamaisme** *n*
**lampe** *n* lampa
**LAN (lokal are nete)** *tbd*
**langan** *tbd* poręcz (balustrada)
**Lanka** *pn* Sri Lanka
**lantan** *n* lantan
**larva** *tbd* larwa, czerw, gąsienica
**lasa** *tbd* śmieć (odpadek)
**lasa posta** *tbd*
**lasa stan** *tbd*
**lasa tong** *tbd* śmietnik
**lasun** *n* larwa, czerw, gąsienica
**late** *tbd* strona (bok)
**late di** *tbd* z boku (na bok)
**late di** *tbd* poziomy (horyzontalny, boczny)
**late jen** *tbd* towarzysz (partner, kumpel)
**latinogramife** *tbd* zromanizować
**Latin zi** *tbd* alfabet łaciński, łacinka, alfabet rzymski
**Latvia** *pn* Łotwa
**Lau** *pn* Laos
**lau** *tbd* stary (sędziwy, wiekowy)
**lau di** *tbd* laotański
**lau jen** *tbd* starzec
**laurencium** *n* lorens
**laxe** *v* rozluźnić (poluzować)
**• relaxe** *v*
**lazanya** *tbd* lazania
**lazur** *a*
**lazur petra** *tbd* lapis lazuli
**le** *aux*
**lege** *tbd*
**lege veze di** *tbd* lekki
**leng** *tbd* zimny, chłodny
**leng mosim** *tbd* zima
**leng mosim di** *tbd* zimowy
**lense** *n* soczewka
**lenshi** *tbd* ćwiczenie
**lete** *v* czytać
**letaje** *n*
**letebil** *a*
**leter** *n*
**letaratur** *n*
**letion** *n*
**letur** *n* lekcja
**leturer** *n*
**letre** *tbd* list
**letre balaje** *n* koperta
**letus** *n* sałata
**leu** *tbd* lewy (lewostronny, z lewej strony)
**leu di** *tbd* lewy (lewostronny, z lewej strony)
**leuiste** *tbd* lewicowiec (lewak)
**lexe** *n* słowo
**lexal** *a* słowny (leksykalny)
**lexal ironia** *n* sarkazm
**lexasle** *tbd*
**lexaslia** *n* etymologia
**lexeme** *n* leksem
**lexe fen** *tbd* sylaba (zgłoska)
**lexofilia** *n*
**lexofiliste** *n* logofil (miłośnik słów)
**lexe gense** *n* rodzaj gramatyczny
**lexograme** *n*
**lexia** *n* słownictwo
**• rilexife** *v*
**lexe liste** *n* lista słów
**lexunife** *v*
**liama** *n* lama
**Libanen** *pn* Liban
**libele** *tbd* ważka
**Liberia** *pn* Liberia
**Libia** *pn* Libia
**lichi** *n* liczi
**lide** *v* prowadzić, dowodzić, kierować
**lider** *n* dowódca, kierownik
**lide line** *n* smycz (cugiel, lejc, wodza)
**Lietuva** *pn* Litwa
**lietuva bashe** *tbd* litewski
**lige** *v* liga (stowarzyszenie)
**lige su sanduke** *n*
**Lihtenstain** *pn* Liechtenstein
**lila** *n* lilak
**lila rang** *tbd* liliowy
**lima** *num* pięć (5)
**lima fase** *tbd* pięciościan (pryzmat)
**lima gone** *tbd* pięciokąt (pentagon)
**limfa** *tbd* limfa
**limite** *tbd* limit, granica
**• anlimite** *tbd* nieskończoność
**limite di** *tbd* skończony (ograniczony)
**limon** *n* cytryna
**limon jus** *tbd*
**limon luga di** *tbd* limonkowy (limonkowo zielony)
**limon orange** *n*
**lin** *tbd* linia (nić, lina, pas, pręga, smuga, dratwa)
**lin parche** *tbd* złamanie lini
**lin so** *tbd* włókno
**linke** *tbd* połączenie (złącze, styk, związek, powiązanie)
**linxe** *n* ryś
**lipe** *n* tłuszcz
**lipofobia** *n*
**lipide** *n*
**lipike** *tbd* tłusty
**lipolize** *n*
**lipa bano** *tbd* półka (regał na książki)
**lipa di** *tbd* postawiony (stojący)
**lipa side** *tbd* kucać (kucnąć)
**lipi chupu** *tbd*
**lis** *tbd* gładki
**lisan** *tbd* język
**lishu** *n* wiewiórka
**liste** *n* lista, spis, wykaz
**litium** *n* lit
**litre** *n* litr
**livermorium** *n* liwermor
**lize** *tbd*
**lizive bashe** *n*
**loba** *n* rzodkiewka
**loge** *v*
**logia** *n*
**• duologia** *n*
**• trilogia** *n*
**logive** *a* rozmowny
**loga** *tbd* rejestr
**• exloga** *tbd*
**• inloga** *tbd*
**loga buke** *tbd* dziennik pokładowy (notatnik)
**lojike** *a* logika, dedukcja
**lojikal** *a* logiczny
**loke** *n* miejsce, lokacja
**lokal** *a* miejscowy, lokalny
**lokize** *v* umieścić (postawić)
**loke kode** *n*
**lona** *tbd* dyskusja, debata, dyskurs
**London** *pn* Londyn
**long** *a* długi
**long dure** *tbd*
**long durike** *tbd*
**longife** *v* przedłużyć, przedłużać
**long krokodil** *n* krokodyl
**long mite** *n*
**long pipre** *n* pieprz długi
**longta** *tbd* długość
**long tire** *tbd* rozciągać (rozciągnąć)
**los** *v* bez
**losife** *v* stracić (utracić, tracić, zgubuć, gubić)
**losike** *a*
**lote** *v*
**lotation** *n*
**lote tikete** *n*
**lotra** *n* wydra
**lou** *tbd* przeciekać, ciec
**lou sang** *tbd* krwawić
**luga** *a* zielony
**luga melon** *n* melon miodowy
**luka** *num* sześć (6)
**luka fase** *tbd* sześcian (kostka)
**luka gone** *tbd* sześciokąt (sześciobok)
**lumize** *tbd* polerować (szlifować)
**lume** *tbd*
**lumen** *n*
**lun** *pn* księżyc
**lunaden** *n* poniedziałek
**luna keke** *tbd*
**lung** *tbd* smok
**Lung Desha** *pn* Bhutan
**lung dou** *n*
**luta** *tbd* obrabować, splądrować
**lutar** *tbd* rabuś (grabieżca)
**Luterisme** *tbd* luteranizm
**Luteriste** *tbd* luterański
**lutesium** *n* lutet
**• deluxe** *tbd*
**luxe** *tbd*
**• luxure** *tbd*
**• luxuria** *tbd*
**Luxemburge** *pn* Luksemburg
## M
**ma** *n* matka (mama)
**ma bra** *n*
**ma ma** *n*
**mama** *n*
**ma pa** *n*
**ma sis** *n*
**matria** *n* macierz
**matrike** *n*
**matropole** *n*
**made** *tbd* materia, substancja
**madike** *tbd* materialny
**madisme** *tbd*
**madagas** *tbd* madagaskarski; malagaski
**Madagasia** *pn* Madagaskar
**mafia** *n* mafia
**mage** *tbd* zaklecie
**mager** *tbd* magik, czarownik
**magia** *tbd* magia
**magike** *tbd* magiczny
**magenium** *n* magnez
**magenta** *a* magenta
**magi bala** *tbd*
**Magribia** *pn* Maroko
**Magyar** *pn* Węgry
**mahala** *tbd* dzielnica
**maina** *n*
**mais** *tbd* kukurydza
**majang** *n* madżong
**Makah** *pn* Mekka
**makan hua** *n* mlecz
**makas** *n* nożyce, nożyczki
**Makau** *pn* Makau
**makin** *n* maszyna
**makinike** *a*
**makiniste** *n*
**makinize** *v*
**mal** *n* własność (mienie)
**mal** *v* mieć (posiadać)
**maler** *n* właściciel (posiadacz)
**malike** *a*
**malonomia** *n* ekonomia
**Malaisia** *pn* Malezja
**malaria** *tbd* malaria
**Malavi** *pn* Malawi
**malayali** *pn* malajski
**malayu** *n* malajski
**Maldive** *pn* Malediwy (Republika Malediwów)
**Mali** *pn* Mali
**malte** *n* słód
**maltos** *n*
**Malta** *pn* Malta
**Malvina nesia** *pn* Falklandy, Malwiny
**mame** *n*
**mamal** *n* ssak
**mame kanse** *n* rak piersi
**mania** *n*
**manera** *tbd* zachowanie (maniery, kultura)
**mang** *tbd* zajęty
**mangal** *n*
**mangal gril** *n*
**mangan** *n* mangan
**mango** *n* mango
**mangus** *n* mangostan
**Mani** *pn* prorok Mani
**mani din** *n* manicheizm
**Manin nese** *pn* Wyspa Man
**manioka** *n* maniok
**manioka fufu** *n*
**manite** *tbd* magnes
**manitike** *tbd* magnetyczny
**mante** *n* peleryna (płaszcz, opończa)
**mante ban** *n* kluska, knedel, pieróg; ravioli, pelmeni
**mantra** *tbd*
**mar** *tbd* raz
**mar** *tbd* koń
**mar bichi** *tbd*
**mar e mar** *av*
**Marakush** *pn*
**marati** *pn* marathi
**maraton** *n* maraton
**marche** *v* iść, maszerować
**margai** *n* margaj (ocelot nadrzewny)
**margarin** *n* margaryna
**margarita** *n* stokrotka
**Mariana nesia** *pn* Mariany Północne
**Maris** *pn* Mars
**marisden** *n* wtorek
**marke** *v* znak (trop)
**Marshal nesia** *pn* Wyspy Marshalla
**mase** *v*
**masaje** *v* masaż
**masa** *tbd* masa
**masa mula** *tbd* bulwa
**masa mula sol hua** *n* topinambur
**masala** *tbd* przyprawa
**masala tike** *tbd* tikka masala
**maske** *n* maska, kamuflaż
**maste** *v* być mistrzem (być ekspertem)
**master** *n* mistrz (ekspert)
**master de arte (MA)** *tbd*
**master de engenia (ME)** *tbd*
**master de filsofia (MF)** *tbd*
**master de lojia (ML)** *tbd*
**master de tehnolojia (MT)** *tbd*
**master ope** *n*
**masta** *n* maszt
**mate** *tbd*
**mate chai** *tbd*
**matras** *tbd* materac
**max** *adv* bardzie
**maxaje** *n* dodatkowy
**max file** *v* preferować (woleć)
**max filike** *a* ulubiony
**maxfilisme** *n*
**max gradu** *tbd* zwiększyć o jeden
**maxia** *n* większość
**maxife** *tbd*
**maxike** *tbd* większościowy, wiodący, główny
**maxim** *tbd* nabardziej, maksymalnie
**maximaje** *tbd* maksimum
**maximal** *tbd* maksymalny
**maximize** *tbd* zmaksymalizować
**max ka bas** *tbd* zbyt
**max ordu** *tbd* wsparcie (wzmocnienie, zasilenie)
**maya** *tbd* Maya
**Mayote** *pn* Majotta
**mayur** *n* paw
**maze** *tbd* skarpeta, skarpetka, pończocha
**me** *tbd*
**meche** *tbd* mecz, rywalizacja
**mede** *v* pomóc, pomagać, asystować
**mede** *tbd* pomoc, wsparcie
**meder** *tbd*
**medal** *tbd* medal
**medalon** *tbd* medalion
**medan** *tbd* skwer, plac
**medanofobia** *n* agorafobia
**medanike** *tbd* otwarty (przestrzenny)
**medan papi** *n* mak polny
**medu** *tbd* miód
**medu vespa** *n* pszczoła miodna
**medu vespa nide** *tbd* plaster
**medu vespa sanduku** *tbd* ul
**mega** *num* milion
**mega gram** *n* tona
**mega vate** *n* megawat
**megi** *tbd* chmura
**megi di** *tbd*
**mehe** *n* owca
**mehe kesha** *n* wełna (runo owcze)
**Mehiko** *pn* Meksyk
**Mehiko pole** *pn* Meksyk
**mei** *tbd* piękny, przystojny
**mei arte** *tbd* sztuka
**mei daka** *tbd* dekoracja (ornament)
**meita** *tbd* piękno
**meitnerium** *n* meitner
**melodia** *n* melodia
**melodike** *a* melodyczny
**melon** *n* ogórek melon
**memo** *tbd* pamięć
**• anmemo** *tbd* zapominać (zapomnieć)
**memo bina** *tbd* pomnik (memoriał)
**memo note** *tbd* notatka, memo
**memo tehni** *tbd*
**men** *a*
**mendelevium** *n*
**meninge** *n* opona mózgowa
**meningitis** *n* zapalenie opon mózgowych
**mente** *tbd*
**• demente** *tbd*
**mentor** *tbd* doradca (mentor)
**mer** *tbd* członek
**meronam** *tbd* meronim
**meranti** *n* damarzyk (meranti)
**Merkur** *pn* Merkury
**merkurden** *n* środa
**mes** *n* miesiąc
**mes bati** *n* listopad
**mes cheti** *n* październik
**mes des** *n* luty
**mes des du** *n* kwiecień
**mes des un** *n* marzec
**mes du** *n* maj
**mes lima** *n* sierpień
**mes luka** *n* wrzesień
**mes nelu** *n* lipiec
**mes tisa** *n* grudzień
**mes tri** *n* czerwiec
**mes un** *n* styczeń
**mesi** *n* mesjasz
**mesi di** *tbd* mesjański
**metan** *n*
**metanol** *n*
**metil** *n*
**metilamin** *n*
**meta** *tbd*
**metal** *tbd* metal
**metal bede** *tbd* kowadło
**metal lin** *tbd*
**metal mixure** *n*
**metal saner** *tbd* kowal
**metal tul** *tbd*
**metre** *v* zmierzyć (miara)
**• parametre** *n* parametr (argument, wartość wejściowa)
**• simmetria** *n*
**metre bande** *n*
**metrer** *n*
**meza** *tbd* stół
**meza stan** *tbd* płaskowyż (plateau)
**meza tela** *tbd* obrus
**mi** *pron* ja, mnie
**mimen** *pron* my
**mimen su** *poss.pron.*
**mi su** *poss.pron.* mój
**Mianma** *pn* Mjanma, Birma
**miau** *n* kot
**mide** *tbd* środek
**midaje** *tbd*
**mide dia** *n* południe
**mide fase** *n* interfejs
**midia** *tbd*
**midike** *tbd* średni
**mide noche** *tbd* północ
**mien** *tbd* makaron
**migre** *v* przesuwać (przesunąć, poruszać, poruszyć, przesiedlać, przesiedlić)
**migre** *n* migracja
**migre** *v* ruszać się (migrować, poruszać się, przenieść się, przesiedlać się, przesiedlić się)
**• inmigre** *v*
**• inmigrer** *v*
**mikrobie** *n* mikroorganizm (mikrob)
**mikrobiolojia** *tbd* mikrobiologia
**mikrofone** *tbd*
**Mikronesia** *pn* Mikronezja
**mikroskope** *tbd* mikroskop
**mili gram** *n* miligram
**mili mitre** *n* milimetr
**milke** *tbd* mleko
**milke kardon** *n* ostropest plamisty
**mime** *v*
**mimer** *n*
**Mimas** *pn*
**min** *adv* mniej
**minaje** *n* mniejszość
**minife** *v*
**minike** *a* mniejszościowy
**minim** *av* najmniej, minimalnie
**minimal** *a* minimal
**minimife** *v* zminimalizować
**minisme** *n* minimalizm
**min ka bas** *tbd* zbyt mało
**minus** *av* oprócz, minus
**ming** *a* jasny, czysty
**minte** *n* mięta
**mintol** *tbd* mentol
**minute** *tbd* minuta
**mire** *v*
**• amire** *v*
**miraje** *n* miraż (fatamorgana)
**mirebil** *a*
**mirer** *n*
**mire plate** *n* lustro
**Miranda** *pn*
**mirde** *tbd* nikły
**mise** *v* wysłać (wyemitować)
**• exmise** *v*
**• konmise** *n* komisja (komitet)
**• promise** *v*
**• remise** *v*
**• tramise** *v*
**• tramision** *n*
**• tramiser** *n*
**misaje** *n* wiadomość
**misajer** *n* posłaniec (wysłannik)
**mision** *n*
**misioner** *n* misjonarz
**miskin** *a* biedny, mizerny
**misle** *n* przykład
**Misre** *pn* Egipt
**misrian** *a* egipski
**mite** *v*
**mite** *n*
**mitaje** *n*
**mitike** *a*
**mitologia** *n*
**mitolojia** *n*
**mitre** *tbd* metr
**mixe** *v* miksować, mieszać
**mixer** *n* mikser, blender, robot kuchenny
**mixur** *n*
**mode** *n*
**model** *n* model, wzór, wzorzec, projekt
**mode lexe** *n* przysłówek
**module** *n*
**mogu** *tbd* błonka (membrana)
**moka** *tbd* drzewo
**moka bano** *tbd* deska
**moka jong parke** *tbd* arboretum
**moka kane** *tbd* słup (pal, kołek)
**moka mate** *tbd* drewno
**moka saner** *tbd* stolarz
**moka tana** *tbd* pień
**mole** *v* zemleć (mleć, mielić)
**moler** *n* młynarz
**molite** *n* ostrzarka (kamień młyński)
**molkan** *tbd* mielić
**Moldova** *pn* Mołdawia
**mole** *n* mol
**molekul** *n* molekuła (cząsteczka)
**moli** *n* jaśmin
**moli hua chai** *tbd*
**moliden** *n* molibden
**moluske** *n* mięczak (morski bezkręgowiec)
**mone** *a*
**monaje** *n* monada
**monograme** *n*
**monike** *a*
**monisme** *n* monizm
**Monako** *pn* Monako
**mongol** *n* Mongolski
**Mongolia** *pn* Mongolia
**moral** *tbd* moralność, etyka
**moral di** *tbd* moralny
**moral lojia** *tbd* etyka
**Moris** *pn* Mauritius
**morte** *a* umrzeć (umierać; śmierć; martwy, nieżywy, zabity)
**mortal** *a*
**morte badan** *n*
**mortife** *v* zabić, zabijać
**mortifer** *v* zabójca
**mos** *n* mech
**mos di** *tbd* omszały (mszysty)
**mosim** *tbd* pora roku
**moski** *tbd* komar, moskit
**Moskva** *pn* Moskwa
**moskvium** *n* moskovium
**mote** *v* ruszać, przenościć, zmieniać miejsce, inspirować
**• demote** *v*
**• promote** *v* promować
**• remote** *v*
**moter** *n* silnik
**moter char** *n* samochód (automobil)
**moter chate** *n*
**moter sikle** *n* motocykl (motor)
**motografe** *n* kino
**motografia** *n* kinematografia
**motografike** *a* kinowy
**motografekan** *n*
**motike** *a* ruchowy, kinetyczny
**motion** *n* ruch
**motive** *a* motyw
**Mozambike** *pn* Mozambik
**mudan** *n* piwonia
**muka** *tbd* twarz
**muka fun** *tbd* puder
**mule** *v* zacząć, zaczynać
**mula** *tbd* korzeń
**mum** *tbd* wosk
**mum chape** *tbd* pieczęć woskowa
**mum fote** *tbd* świeca
**mum jen** *tbd* mumia
**mum melon** *n* beninkaza szorstka (beninkaza woskodajna, woszcza szorstka)
**Mumbai** *pn* Bombaj (Mumbaj)
**mumu** *n* krowa
**mumu karne** *tbd* wołowina
**mun** *tbd* drzwi, brama, portal
**mungus** *n* mangusta
**mur** *tbd* mur, ściana
**mur kaguze** *tbd* tapeta
**muringa** *n*
**Muritania** *pn* Mauretania
**murmeke** *n* mrówka
**murmekofite** *tbd*
**murmeke kume** *tbd*
**murmekolojia** *tbd*
**mus** *tbd* musieć
**musta** *tbd* przymus
**Mushin** *pn* Jowisz
**mushinden** *n* czwartek
**mushmula** *n*
**mushu** *tbd* mysz
**mushu rote** *tbd*
**muskete** *tbd* muszkiet
**musketer** *tbd* muszkieter
**muskul** *tbd* muskuł, mięsień
**muskul bina** *tbd* kulturystyka
**musli** *tbd* musli
**mute** *tbd* zmienić, zmieniać
**muzike** *v* grać muzykę
**muzike** *tbd* muzyka
**muziker** *tbd* muzyk
**muzike gense** *tbd*
## N
**na** *tbd* dostać, dostawać, otrzymać, otrzymywać, wziąć, brać
**na ja** *tbd* odbiorca
**na shiti** *tbd*
**nabe** *v* proroctwo
**naber** *n* prorok
**nadir** *a*
**nadir mar** *adv* rzadko
**nadirta** *n* rzadkość
**nafas** *tbd* oddech
**nafte guku** *n* złocień indyjski
**nahun** *tbd* paznokieć
**nahunate** *v*
**najis** *tbd*
**najis bindu** *tbd*
**najis di** *tbd*
**nam** *tbd* imię, nazwa
**• annam** *tbd* antonim
**• dusnamize** *v* obrazić
**• exonam** *n* egzonim
**nam dokumen** *tbd*
**namize** *v* nazwać, nazywać, wezwać, wzywać
**nam kitabe** *tbd* podpis (autograf)
**nam lexe** *tbd* rzeczownik
**nam los** *tbd* bezimienny
**nam tikete** *tbd*
**Namibia** *pn* Namibia
**nan** *tbd* męski
**nan per (man)** *n* małżonek
**nan reger** *tbd* król
**nano mitre** *n* nanometr
**naraka** *tbd* piekło
**naram** *tbd* miękki
**narde** *tbd*
**narke** *tbd* narkotyk
**narkiste** *tbd*
**narkose** *tbd*
**nas** *tbd* ludzie (lud, ludność)
**nasia** *tbd* naród, narodowość
**• internasial** *tbd* międzynarodowy
**• polinasial** *tbd* wielonarodowy
**nasial** *tbd* narodowy (ludowy)
**nasial sosialisme** *tbd* narodowy socjalizm (nazizm)
**nasial sosialiste** *tbd* nazista
**nasisme** *tbd* nacjonalizm
**nasiste** *tbd* nacjonalista
**nate** *tbd* narodziny
**• innatike** *tbd* wewnętrzny
**• posnatal** *tbd* poporodowy
**• prenatal** *tbd* przedporodowy
**• rinate** *tbd*
**nateden** *tbd* urodziny
**natia** *tbd*
**nation** *tbd*
**native** *tbd*
**native lingue** *tbd* język ojczysty (język rodzimy)
**nateloke** *tbd*
**natestan** *tbd*
**nature** *tbd*
**natre** *n* sód
**natre bilor** *tbd*
**nau** *tbd* mózg
**nau di** *tbd* mózgowy
**nau los** *tbd* bezmózgi
**Nauru** *pn* Nauru
**nautile** *n* nautilus
**nave** *tbd* łódź, statek
**nave dex** *tbd* sterburta (prawa burta)
**nave kaper** *tbd* kaper (korsarz)
**nave leu** *tbd* bakburta (lewa burta)
**nave shefe** *tbd* kapitan
**nave trepe** *tbd* trap
**nava** *tbd* nahuatl
**nave ga** *tbd* żeglować (płynąć)
**nave ga ja** *tbd* żeglarz (marynarz)
**naze** *n* nos
**nazal** *a* nosowy
**ne** *part*
**Nederlande** *pn* Holandia (Królestwo Niderlandów)
**Nederlande Antil** *pn* Antyle Holenderskie
**nefre** *tbd* nerka
**nefralgia** *tbd*
**nefrextomia** *tbd* nefrektomia
**nefritis** *tbd* zapalenie nerek
**nege** *tbd* negować
**• denege** *tbd* odmówić (odrzucić)
**negative** *tbd*
**nekre** *tbd* zwłoki (trup)
**nekrofilia** *tbd*
**nekroliste** *tbd*
**nekrologe** *tbd* nekrolog
**nekropole** *n* nekropolia
**nekrotomia** *tbd* sekcja zwłok (obdukcja)
**nelu** *num* cztery (4)
**nelu di galope** *tbd*
**nelu gone** *tbd* kwadrat (czworokąt, czworobok, tetragon)
**nen** *tbd* rok
**nen festa** *tbd* rocznica
**nen mes den** *tbd* data
**nenufar** *n* lilia wodna, nenufar
**neodimium** *n* neodym
**neon** *n* neon
**Nepal** *pn* Nepal
**Neputun** *pn* Neptun
**neputunium** *n* neptun
**nere** *n*
**nese** *tbd* wyspa
**nesia** *tbd* archipelag
**nete** *tbd*
**• konnete** *tbd*
**• dekonnete** *tbd*
**• konneter** *tbd*
**• konnetion** *tbd*
**nete loke** *tbd* witryna internetowa (portal internetowy)
**nete don** *tbd* wysyłać (wysłać, wgrywać, wgrać, wrzucać, wrucić)
**nete gete** *tbd* ściągać (ściągnąć, pobrać, pobierać)
**neu** *tbd* nowość
**neu di** *tbd* nowy
**neu fito** *tbd*
**neu jen** *tbd* nowicjusz (nowa osoba)
**neu Kaledonia** *pn* Nowa Kaledonia
**neuloge** *n* neologizm
**neunatike** *a*
**neuta** *tbd*
**neu tipe di** *tbd* nowoczesne
**neu Yorke** *tbd* Nowy Jork
**neu Zelande** *pn* Nowa Zelandia
**neure** *tbd* nerw
**neural** *tbd* nerwowy (neuronowy)
**neuralgia** *tbd* nerwoból (newralgia)
**neuritis** *tbd*
**neuron** *tbd* neuron
**neuropatia** *tbd* neuropatia
**neurotoxe** *tbd*
**Nevis** *pn* Nevis
**ni** *tbd* kobieta; kobiecy
**ni per (fem)** *n* małżonka
**ni reger** *tbd* królowa
**nia** *tbd*
**niche** *tbd* spód
**niche di** *tbd* poniższy
**niche kitabe** *tbd*
**nide** *tbd* gniazdo (ul, nora, jama, barłóg, legowisko)
**Nigeria** *pn* Nigeria
**Nijer** *pn* Niger
**Nikaragua** *pn* Nikaragua
**nikel** *n* nikiel
**nil** *a* niebieski
**nil elfe** *tbd* smerf
**nil kentaur hua** *n* bławatek
**nil keram sing** *n* houstoia azurowa
**nilon** *n* nylon
**niobium** *n* niob
**Nipon** *pn* Japonia
**nipon di** *tbd* japoński
**niponium** *n* nihonium
**nirban** *v*
**nirban** *n*
**nishe** *n* nisza, alkowa
**Nistre** *pn*
**nitre** *n* azot
**nitrate** *n*
**nitril** *n*
**Niue** *pn* Niue
**no** *adv* nie
**no a lin** *tbd* offline (nie na linii, poza siecią)
**nobelium** *n* nobel
**nobi** *tbd* genderqueer, niebinarny
**noche** *tbd* noc
**noche mode** *tbd* tryb nocny
**node** *n* węzeł, zupeł
**node** *v* zawiązywać (zawiązać węzeł)
**Noe** *tbd*
**Noe di nave** *tbd* arka Noego
**nome** *v* zarządzać (organizować, kierować)
**nomia** *n* zarządzanie (-nomia)
**norde** *n* północ
**Norde Aire** *pn* Irlandia Północna
**Norde Amerika** *pn* Ameryka Północna
**Norde Chosen** *pn* Korea Północna (Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna)
**nordike** *a* północny
**Norde Kipris** *pn* Cypr Północny
**Norde Makedonia** *pn* Republika Macedonii, Macedonia
**Norfolke nese** *pn* Norfolk
**Norge** *pn* Norwegia
**norge bashe** *n* norweski
**norme** *n* norma, standard
**normal** *a* normalny, standardowy
**• paranormal** *a*
**nostalgia** *tbd* nostalgia (tęsknota)
**nostalgike** *tbd* nostalgiczny
**note** *tbd* notować, obserwować, zauważyć, zauważać
**notaje** *tbd* uwaga, obserwacja
**note angil** *tbd* wiadomość, zawiadomienie, powiadomienie
**note buke** *tbd* notatnik
**notize** *v* powiadomić, powiadamiać
**• renove** *v* odnowić, odnawiać, uczynić nowym
**nu** *tbd*
**nude** *a* nagi, goły, obnażony
**nudisme** *n* nudyzm
**nudiste** *n* nudysta
**nuka** *tbd*
**nume** *tbd* numer (liczyć)
**numerike** *tbd* cyfrowy
**numograme** *tbd*
**numologer** *tbd* matematyk
**numolojia** *tbd* matematyka
**nuton** *n* niuton (N)
## O
**o** *n* lub, albo
**Oberon** *pn*
**ode** *tbd*
**Odisa** *pn* orija
**oganeson** *n* oganesson
**ohtopus** *n* ośmiornica
**oke** *n* oko
**okal** *a*
**okate** *v* patrzeć (oglądać)
**oke kesha** *tbd* rzęsa
**oke sui** *tbd* łza
**oke sui gas** *tbd* gaz łzawiący
**okei** *v* zaakceptować, akceptować, powiedzieć okej, mówić okej
**okeibil** *a* okej, spoko, akceptowalny
**Olande nesia** *pn* Wyspy Alandzkie
**Oman** *pn* Oman
**onda** *tbd* fala
**Onduras** *pn* Honduras
**onor** *tbd* respekt, honor, szacunek, poważanie
**onor di** *tbd* honorowy
**ope** *v*
**oper** *tbd*
**operate** *v*
**operation** *n*
**opera** *tbd*
**orange** *n* pomarańcza
**orange rang** *tbd* pomarańczowy
**ordu** *tbd* armia
**ordu jen** *tbd* żołnierz
**ordu jen kan** *tbd* koszary
**ordu reger** *tbd* szogun
**ordu regia** *tbd* szogunat
**ore** *n* ucho
**ore tis** *tbd* zapalenie ucha
**orgazme** *tbd* orgazm
**orkide** *n* storczyk (orchidea)
**orome** *pn* oromo
**Oromia** *pn* Oromia
**ortife** *v* wprostowywać (wyprostować)
**orto** *tbd* prosty
**orto gone** *tbd* kąt prosty
**orto gonike** *tbd* prostopadły
**Oseania** *pn* Oceania
**oselote** *n* ocelot
**osidian** *tbd* obsydian
**osmium** *n* osm
**osman** *tbd* Turek osmański
**Osman Imperi Desha** *tbd* Imperium Osmańskie
**osmos** *tbd* osmoza
**oste** *n* kość
**oste jame** *tbd* szkielet
**oste shalke** *tbd* łuska (blaszka, tarczka)
**oste yuge** *tbd* staw
**Ostria** *pn* Austria
**ote** *tbd*
**otime** *tbd*
**otimal** *tbd*
**otimisme** *tbd*
**otimiste** *tbd*
**otion** *tbd*
**otional** *tbd*
**oxe** *n* tlen
**oxide** *tbd* tlenek
## P
**pa** *n* ojciec
**pa bra** *n*
**pa ma** *n*
**pa pa** *n*
**papa** *n*
**pa sis** *n*
**patria** *tbd* ojczyzna
**• konpatrian** *tbd* kompatriota
**• repatriate** *tbd*
**patrike** *n*
**pace** *tbd* pokój
**• anpace** *tbd* niepokój
**Pace Bahai** *tbd* Ocean Spokojny (Pacyfik)
**pace bahai bakalau** *n* dorsz pacyficzny
**pacisme** *tbd* pacyfizm
**paciste** *tbd* pacyfista
**pachi** *n* ptak
**pachi lojia** *tbd* ornitologia
**pada** *tbd* paść, padać, upaść, upadać
**pada di** *tbd* upadły
**pada mosim** *n* jesień
**pada mun** *tbd* klapa
**pai** *n* placek, ciasto
**pake** *v* zapakować, pakować
**pake** *n* paczka, paka
**• depake** *v*
**pakaje** *n*
**pakete** *n*
**paka** *v*
**paka** *tbd*
**Pakistan** *pn* Pakistan
**paladium** *n* pallad
**Palau** *pn* Palau
**palma** *n* palma, drzewo palmowe
**pan** *a* wszyscy, wszystkie, wszystko; każdy
**panafrikan** *a* panafrykański
**panamerikan** *a* panamerykański
**panasian** *a* panazjatycki
**pandeia** *n* panteon
**pandeisme** *n* panteizm
**pandemike** *a* pandemiczny
**pandemike pate** *n* pandemia
**pandemonia** *n* pandemonium
**pandunia** *pn* Pandunia
**panduniste** *n* osoba mówiąca w Panduni
**pandunial** *a* globalny (światowy)
**paneuropan** *a* paneuropejski
**pan jen** *tbd* każdy człowiek, wszyscy
**panmime** *n*
**pan romanse di** *tbd* panromantyczny
**pan sata** *tbd* zawsze
**pan sexe di** *tbd* panseksualny
**pan she** *tbd* wszystko
**pan un** *tbd* każdy, wszyscy
**Panama** *pn* Panama
**panda** *n* panda
**panir** *n* twaróg
**panjabi** *pn* pendżabski
**panka** *tbd* skrzydło
**pankreas** *tbd* trzustka
**pante** *n* spodnie (pantalony, portki)
**pantete** *n*
**papagai** *n* papuga
**papaya** *n* papaja
**Papua neu Ginia** *pn* Papua Nowa Gwinea
**pare** *n* równy
**repare** *v* naprawić, naprawiać
**• repare** *n* naprawa
**• repare** *v*
**• reparer** *n* naprawiacz
**par fase** *tbd*
**par jen** *tbd* równy
**pareta** *n*
**par vezeta** *tbd* równowaga
**para** *tbd*
**paranam** *tbd*
**Paraguai** *pn* Paragwaj
**paraya** *tbd* wyrzutek
**parche di** *tbd* stłuczony (pęknięty)
**parche dipe** *tbd* zapaść się (zapadać się, runąć)
**parche kai** *tbd* pękać (rozrywać się)
**parde** *v*
**parde** *n* zasłona, kurtyna
**pari** *n* wróżka
**pari mite** *n* baśń
**paristan** *n*
**Paris** *pn* Paryż
**parke** *n* park (ogród)
**parne** *tbd* paproć
**Parsia** *pn* Pers; perski, farsi
**parte** *n* część (fragment, strzęp, kawałek, okruch)
**partaner** *n* partner
**partaneria** *n*
**partative** *n*
**partia** *n* partia
**partesepe** *v* uczestniczyć, wziąć udział, brać udział
**parteseper** *n* uczestnik
**pas** *v* minąć, mijać, przeminąć, przemijać
**pas** *aux*
**pasaje** *n*
**pasike** *a* przeszły, miniony
**pasive** *a* pasywny (nieaktywny)
**pas lexe** *n*
**paska** *n* Wielkanoc
**paskal** *n* paskal (Pa)
**pasporte** *tbd* paszport
**paste** *n* pasta
**pasta petra** *tbd* magma
**pate** *v* cierpieć (choroba)
**• kompate** *v*
**• kompatia** *n* współczucie
**• simpate** *v*
**• simpatia** *n*
**patogener** *n* patogen
**patike** *n* pacjent
**patike** *a* chory
**patekan** *n* szpital
**patolojia** *n* patologia
**patomise** *v* infekcja (zakażenie)
**pata** *tbd*
**patate** *n* ziemniak
**pau** *tbd* strzelać (strzelić)
**pau gi** *tbd* pistolet, strzelba, ręczna broń palna
**paunde** *n* funt (£)
**pauze** *tbd* pauza (przerwa)
**payache** *tbd* klaun
**pede** *tbd*
**pedofilia** *tbd*
**pedofobia** *tbd*
**pedal** *tbd* pedał
**pedal sikle** *tbd* rower z pedałami
**pei** *tbd* zapłata, opłata
**pei kar** *tbd* profesja, zajęcie, zawód
**pei kar di** *tbd*
**pei karer** *tbd*
**pei kar jiva** *tbd*
**pele** *tbd*
**• apele** *tbd*
**• depele** *tbd*
**• dispele** *tbd*
**• expele** *tbd*
**• inpele** *tbd*
**• konpele** *tbd*
**• propele** *tbd*
**• propeler** *tbd*
**• repele** *tbd*
**pelpel** *n* motyl
**pena** *tbd* pióro
**• depena** *tbd*
**pena kalam** *tbd*
**pena kardon** *n* ostrożeń lancetowaty
**pende** *v* powiesić, wieszać
**pende kardon** *n* oset zwisły
**pendul** *n* wahadło
**pende sor** *tbd* kłódka
**penis** *tbd* penis
**pente** *v* namalować, malować
**pente brosh** *n*
**penter** *n* malarz
**pente tela** *tbd*
**penture** *n* namalować, malować
**per** *tbd*
**• expere** *tbd*
**• experaje** *tbd*
**• experike** *tbd*
**pere** *tbd*
**per chin** *n*
**• inperike** *tbd*
**per ma** *n*
**per nume** *tbd*
**peroxide** *n*
**per pa** *n*
**pera** *n* gruszka
**perde** *tbd* pierdnięcie
**peresh** *tbd*
**peresh fa** *tbd*
**Peru** *pn* Peru
**pesa** *tbd* pieniądze
**pesa diske** *tbd* moneta
**pesa kase** *tbd* pudełko, skrzynia
**pesa kaser** *tbd* kasjer
**pesa plan** *tbd* budżet
**peshe** *n* ryba
**peshe huke** *tbd* haczyk
**peshe saider** *tbd* rybak
**peshe tanke** *tbd* akwarium
**peta** *num*
**pete** *n* brzuch
**petra** *tbd* skała
**petra nafte** *tbd* ropa naftowa
**piano** *n* pianino
**pigu** *n* pośladki, pupa, tyłek, zadek
**pijin** *tbd* pidżin, język pomocniczy
**pike** *n*
**pil** *tbd* skóra
**pilau** *tbd* pilaw
**pilote** *tbd* pilot
**pin** *n* igła, szpilka
**pin chope** *tbd* kilof
**pin kardon** *n* popłoch pospolity
**pin sense di** *tbd*
**pinguin** *n* pingwin
**pinse** *v*
**pinser** *n* obcęgi, kleszcze, szczypce
**pinsete** *v*
**pinseter** *n*
**pipe** *tbd* fajka
**pipa** *tbd* lutnia
**pipa frute** *n*
**piping** *tbd* ocena, krytyka
**pipinger** *tbd* krytyk
**pipre** *n* pieprz
**pipre minta** *n* mięta pieprzowa
**piram** *n* piramida
**pirate** *v*
**pirater** *n* pirat
**pirateria** *n* piractwo
**piratiste** *n* pirat (osoba naruszająca prawa własności intelektualnej)
**pirate partia** *n* Partia Piratów
**pisea** *n* świerk
**pishe** *n* siki
**pishe** *v* sikać, szczać, oddawać mocz
**pistol** *tbd* pistolet
**Pitkerne nesia** *pn* Pitcairn
**piza** *tbd* pizza
**pizaria** *tbd* pizzeria
**ple** *tbd*
**• aplike** *tbd* stosować (zastosować; zastosowanie, aplikacja)
**plan** *n* plan
**plan** *v* planować
**planeta** *n* planeta
**• exoplaneta** *n* egzoplaneta
**plaste** *v*
**plastebil** *a*
**plastike** *n* plastik
**plaste paste** *n*
**plate** *a* płaski
**plate** *n* płaszczyzna (płyta)
**plate forme** *n* platforma
**plate geiste** *tbd* płaskoziemca
**plate geo kaskelojia** *tbd* tektonika płyt
**plate stan** *tbd* równina (plaskowyż, plateau)
**plate tasa** *tbd* talerz
**platin** *n* platyna
**Platon** *tbd* Platon
**platonike** *tbd* platoniczne
**platonisme** *tbd* platonizm
**platoniste** *tbd* platończyk
**plazma** *tbd* plazma (zjonizowany gaz)
**plumbe** *n* ołów
**Pluton** *tbd* Pluton (planeta karłowata)
**plutonium** *n* pluton
**poke** *tbd* poker
**pole** *n* miast, miasteczko
**polete** *n*
**pole gogia** *n*
**polia** *n*
**polike** *a* miejski
**poli** *n* wiele
**polibashike** *a* wielojęzyczny
**polideisme** *n* politeizm
**poli fase** *tbd* wielościan
**poli gone** *tbd* wielokąt (wielościan)
**polikultural** *a* wielokulturowy
**polikulturisme** *n* wielokulturowość
**poli marta** *tbd* częstotliwość
**poli nasi di** *tbd* wielonarodowy
**Polinesia** *tbd*
**polipli** *tbd*
**poli semi di** *tbd* wieloznaczny
**polita** *tbd* ilość(mnóstwo)
**polis** *tbd* policja
**poliser** *tbd* oficer policji, policjant
**poliskan** *tbd*
**polite** *v* rząd
**politike** *a* polityczny
**politiker** *n* polityk
**politolojia** *n* politologia
**polite mode** *n*
**Polske** *pn* Polska
**polske bashe** *n* polski
**polskium** *n* polon
**pompe** *v* pompować
**pompe tape** *n* tłok
**pope** *n* lud, społeczeństwo
**pope muzike** *n*
**populal** *a*
**populate** *v*
**populike** *a*
**pore** *tbd*
**porei** *n* por
**porne** *n* porno, film erotyczny
**pornegrafia** *n* pornografia
**porte** *v*
**• exporte** *v* eksportować (wyeksportować)
**• reporte** *v* raportować (relacjonować, opowiadać; raport)
**• reporter** *n* reporter
**• suporte** *v*
**• traporte** *v* transport
**portebol** *n* futbol amerykański
**porto** *n* port
**Portoriko** *pn* Portoryko (Puerto Rico)
**portoriko jen** *tbd*
**Portugal** *pn* Portugalia
**portugal bashe** *n*
**pos** *tbd* konsekwencja, skutek
**pos den** *tbd* jutro
**posfixe** *tbd* przyrostek (sufiks)
**posike** *tbd*
**posime** *tbd* następny (następujący)
**pospoze** *tbd*
**pos zaman** *tbd* przyszłość
**poste** *v* nadać, wysłać pocztą
**poste** *tbd* poczta
**poste chape** *tbd* znaczek pocztowy
**postekan** *tbd* poczta, budynek poczty
**poste marke** *tbd*
**pote** *tbd*
**pote chamacha** *tbd*
**poter** *tbd*
**poteria** *tbd*
**poto** *tbd* błoto
**poto defa bano** *tbd* błotnik
**poto di** *tbd* błotnisty
**poto stan** *tbd* bagno (moczary)
**poze** *tbd* pozować (ustawiać się; poza, pozycja)
**• depoze** *tbd* usuwać (usunąć, likwidować, zlikwidować, wymazywać, wymazać, pozbywać się, pozbyć się)
**• expoze** *tbd*
**• expoze** *v* wyrzucać (wyrzucić, wydalać, wydalić, pominąć, wyłączyć, poza, oprócz)
**• inpoze** *tbd*
**• inpoze** *v*
**• konpozaje** *tbd*
**• pospoze** *tbd*
**• pospozaje** *tbd*
**• prepozaje** *tbd*
**• propoze** *tbd* proponować (sugerować; propozycja, sugestia)
**prate** *n* praktyka, aktualność
**pratike** *a* practyczny, pragmatyczny
**prazedimium** *n* prazeodym
**pre** *tbd* poprzedni
**pre di** *tbd* poprzedni
**prime** *tbd* pierwszy, początkowy
**pre si** *tbd* zakładać (założyć)
**presidente** *tbd* prezydent
**prese** *v*
**prese** *tbd*
**• deprese** *tbd*
**• exprese** *tbd*
**• konprese** *tbd* ścisnąć (sciskać, wycisnąć)
**• nicheprese** *tbd*
**• represe** *tbd*
**preser** *tbd*
**prive** *tbd*
**• deprive** *tbd*
**privatize** *tbd*
**pro** *tbd* naprzód
**proba** *tbd* spróbować, próbować
**problem** *tbd* problem
**problem di** *tbd* problematyczny
**profesor** *tbd* profesor
**Promete** *pn*
**prometium** *n* promet
**prote** *tbd*
**protatinium** *n* protaktyn
**proxe** *tbd* bliski
**• aproxe** *tbd* zbliżać się (zbliżyć się)
**proxia** *tbd* bliskość
**puding** *tbd* puding
**puje** *v* cześć, szacunek
**pujekan** *n* świątynia
**puje meza** *n* ołtarz
**puje rite** *n* rytuał, ceremonia, ryt
**pul** *tbd* pełny
**pul ekran** *tbd*
**pul fina** *tbd*
**pul hau** *tbd* perfekcyjny
**pul shipi** *tbd* namoczyć (marynować)
**pulmon** *tbd* płuco
**pulmonitis** *tbd*
**pulse** *v* pchnąć, pchać
**pulser** *n* tłok
**puma** *n* puma (kuguar)
**punte** *n* kropka (znak interpunkcyjny)
**punte bano** *tbd* tablica wyników
**punte nume** *tbd* wynik (punktacja)
**pupe** *n* lalka, kukiełka, pacynka, marionetka
**pute** *v*
**• expute** *v*
**• inpute** *v*
**• kompute** *v* policzyć (przetwarzać dane)
**• komputer** *n* komputer
**• komputeral** *tbd*
**putau** *n* winogrono
**putau bagi** *tbd* winnica
**putau orange** *n* grejpfrut
**pute** *tbd* zgniły
**putong** *tbd* powszechny, uniwersalny
**Putong Han** *tbd* mandaryński chiński, Putonghua
## R
**rade** *tbd* promień
**radate** *v* promieniować
**radion** *tbd*
**radium** *n* rad
**rade longta** *tbd*
**radometrer** *tbd* radoiometr
**radio** *tbd* radio
**radio cheper** *tbd* radio
**radio miser** *tbd* nadajnik radiowy
**radon** *n* radon
**rage** *tbd*
**rai** *tbd* opinia, pogląd
**• anrai** *tbd* niezgoda
**rakete** *tbd* rakieta
**rakete lanser** *tbd* wyrzutnia rakietowa
**rakun** *n* szop pracz
**ramazan** *tbd* Ramadan
**rampe** *tbd* rampa
**rande** *tbd* hebel, strug
**rang** *n* kolor
**rang arka** *tbd* tęcza
**rang arka salmon** *n* pstrąg tęczowy
**rang glas** *tbd* witraż
**rang mate** *tbd* barwnik
**rase** *n* rasa
**rasisme** *n* rasizm
**rasiste** *n* rasista
**rase midike** *a* międzyrasowy
**rate** *tbd* mieć sens
**ration** *tbd* rozum, rozsądek
**rational** *tbd* racjonalny, rozsądny
**ratologike** *tbd* logiczny
**ratolojia** *tbd* logika, dedukcja
**ratibu** *tbd* porządek
**ratibu li** *tbd*
**raze** *v*
**razer** *n*
**re** *tbd*
**ree** *tbd*
**real** *tbd* realny
**realisme** *tbd*
**realiste** *tbd*
**realta** *tbd* rzeczywistość (realność)
**Rea** *pn*
**rebel** *tbd* rebelia, powstanie
**redi** *tbd* gotowy
**regal** *tbd* królewski
**reger** *tbd* król lub królowa
**regia** *tbd* królestwo
**renium** *n* ren
**rentegenium** *n* roentgen
**reporte** *tbd* raport
**reseta** *tbd* recepta, receptura, przepis
**reside** *n* paragon, pokwitowanie
**reside** *v* uznać (przynać, przyjąć do wiadomości)
**restoran** *tbd* restauracja
**retro dau** *tbd* powrót
**retro gula** *tbd* wymiotować (zwrócić)
**retro gula sense** *tbd* nudności (choroba lokomocyjna)
**retro note** *tbd*
**retro tikete** *tbd* bilet powrotny
**Reunion** *pn* Reunion
**rezerve** *tbd* rezerwacja
**rezin** *tbd* żywica
**Rhen** *pn* Ren
**ri** *adv* znowu (ponownie)
**rikarga** *tbd*
**rike** *tbd* bogaty
**riketa** *tbd* bogactwo (fortuna, majątek)
**rime** *n* rym (wers)
**ring** *tbd* pierścień
**ringar** *tbd*
**riske** *v* ryzyko
**riskike** *a* ryzykowny
**rite** *n* metoda, sposób
**ritim** *tbd* rytm, bit
**rivo** *tbd* rzeka
**rivo kinar** *tbd*
**robote** *n* robot
**rode** *n* róża
**rodium** *n* rod
**rode rang** *n* różowy, różany
**rode salmon** *n* gorbusza
**roke** *v*
**roke kursi** *n*
**roke muzike** *n* rock
**rol** *tbd* rola
**rom** *n* rum
**Romania** *pn* Rumunia
**Roma** *pn* Rzym
**roman** *tbd*
**Roma Imperia** *tbd* Imperium Rzymskie
**Roma jube** *n*
**roma kamil** *n* rumian rzymski
**romanse** *tbd* miłość romantyczna
**• anromanse** *tbd* aromantyczny
**romanse di** *tbd* romantyczny
**rose** *tbd* rosa
**rote** *tbd* koło
**rotate** *tbd* obrócić (kręcić)
**rotater** *tbd* rotor, wirnik
**rota dex** *tbd* według ruchu wskazówek zegara
**rota leu** *tbd* przeciwnie do ruchu wskazówek zegara
**rota tufan** *tbd* trąba powietrzna (cyklon, tornado, tajfun)
**rota vanu gi** *tbd* bąk, bączek
**Ruanda** *pn* Rwanda
**rubium** *n* rubid
**rubi** *a* czerwony
**rubi bau seku** *tbd* rubin
**rubi linse** *n* ryś rudy
**rubi orange** *n* mandarynka
**rubi salmon** *n* nerka (łosoś czerwony)
**rugbi** *n*
**ragbi** *raga*
**ruhu** *tbd* dusza, duch, umysł
**ruhu di** *tbd* umysłowy (psychiczny)
**ruhu lojia** *tbd* psychologia
**ruhu mixe** *tbd* mylić (gmatwać, zmieszać, konsternować)
**ruhu mixe di** *tbd* smieszany (skonfudowany)
**ruke** *n* placy
**ruke sake** *n* plecak
**rul** *tbd* rulon (rolka, zwój)
**rulete** *tbd* ruletka
**rul koli** *n*
**Rundi** *pn* Burundi
**rupe** *v* wygląd
**• dusrupike** *a* brzydki
**Rusia** *pn* Rosja
**rusium** *n* rut
**rus krepe** *n* rosyjski naleśnik (blin)
**rus lingue** *n* rosyjski
**rute** *v* ścieżka (droga, szlak, kurs)
**• derute** *v* zbłąkać się (wykoleić się)
**• derutike** *a* zbłąkany (dewiacyjny, wykolejony)
**rutin** *v* rutyna, nawyk, zwyczaj
**rutize** *v*
**rutizer** *n*
**ruterfordium** *n* rutherford
## S
**sabate** *tbd* szabat, szabas
**sable** *n* piasek, piach
**sable burge** *n*
**sablite** *n* piaskowiec
**sablestan** *n* pustynia
**sabu** *tbd* powód, przyczyna
**sabun** *n* mydło
**sade** *a* zwykły, zwyczajny, prosty
**safe** *a* czysty
**• ansafe** *a* brudny
**safife** *v* wyczyścić, czyścić
**safe tela** *tbd*
**safer** *n* sprzątacz, sprzątacz
**safta** *n*
**safar** *v* podróżować (podróż)
**safar cheke** *n*
**safarer** *n* podróżnik
**safran** *tbd* szafran
**sagu** *n* sago
**sagu fun** *tbd*
**sah** *tbd* godzina
**sah diker** *tbd* zegar (zegarek)
**sah tore** *tbd* wieża zegarowa
**Sahara Desha** *pn* Sahara Zachodnia (Saharyjska Arabska Republika Demokratyczna)
**sahi** *tbd* właściwy, poprawny
**saide** *tbd* polowanie (łowienie)
**saider** *tbd* łowca (myśliwy)
**saide yo peshe** *tbd* łapać rybę
**sake** *n* torba, wór, worek, torba, sakwa
**sal** *a* zdrowy
**sal** *int* cześć
**sal chute** *int* żegnaj, dobre odejście
**sal dia** *tbd* dzień dobry
**sal lai** *int* witaj, dobre przybycie
**sal noche** *tbd*
**sal sham** *tbd* dobry wieczór
**sal suba** *tbd* dobry ranek
**sal yam** *tbd* smacznego
**salam** *tbd* pozdrowić, pozdrawiać
**salam** *int*
**salateria** *tbd*
**salsafike** *a* czysty (higieniczny, sanitarny)
**salsafta** *n* higiena
**salta** *n*
**salta** *n* zdrowie
**salude** *n*
**sala** *tbd* sala
**salade** *tbd* sałatka
**salmon** *n* łosoś (pstrąg)
**salve** *v* ratować
**salvation** *n*
**salver** *n* ratownik
**Salvador** *pn* Salwador
**sama** *tbd* niebo
**sama di** *tbd* niebieski, niebiański, podniebny
**sama hal** *tbd* pogoda
**sama kinar** *tbd* horyzont
**sama nil** *tbd* jasnoniebieski (lazurowy)
**samarium** *n* samar
**Samoa** *pn* Samoa
**sanduiche** *tbd* kanapka
**sanduku** *tbd* pudło, skrzynia
**sanga** *tbd*
**sante** *tbd* święty
**Sante Helena** *pn* Święta Helena
**sante kanon** *n*
**Sante Kristofor** *pn* Saint Kitts
**Sante Kristofor e Nevis** *pn* Saint Kitts i Nevis
**Sante Lucia** *pn* Saint Lucia
**Sante Marino** *pn* San Marino
**Sante Paulo** *tbd* São Paulo
**Sante Tome e Principe** *pn* Wyspy Świętego Tomasza i Książęca
**Sante Vincente** *tbd* Saint Vincent
**Sante Vincente e Grenadin** *pn* Saint Vincent and Grenadines
**sanzi** *tbd* wiatrak (wentylator)
**sari** *tbd* sari
**satele** *v*
**satelite** *n* satelita
**sau** *n* rodzeństwo, brat lub siostra
**sau ben** *n*
**sau doh** *n*
**sau son** *n*
**Saudi Arabi** *pn* Arabia Saudyjska
**sauna** *v* sauna
**saur** *tbd* jaszczurka
**saye** *v* cień
**se** *pron* sam, siebie
**semen** *pron* się (nawzajem, wzajemnie)
**semen su** *pron* wzajemny
**se su** *pron*
**seku** *tbd* kamień (kawał skały)
**seku saner** *tbd* kamieniarz
**sekunde** *tbd* sekunda
**sekur** *tbd* bezpieczny
**sekur kode** *tbd* hasło
**sekur kopi** *tbd*
**sekur nume** *tbd* osobisty numer identyfikacyjny (pin)
**sel** *tbd* rada, porada
**konsel** *tbd*
**konseler** *tbd*
**selenium** *n* selen
**selge** *n* boćwina (botwina)
**selu** *tbd* komórka (biologia)
**selu lojia** *tbd* cytologia
**seme** *v* znaczyć
**sememe** *n*
**semoforer** *n*
**• polisemike** *a* wieloznaczny
**• unsemike** *a* jednoznaczny
**semolojia** *n*
**semen** *n* ziarno (nasienie)
**semenal** *a* nasienny
**semen dane** *n* ziarno, nasienie
**semente** *tbd* cement
**sen** *tbd*
**senater** *tbd* senator
**sen bei** *tbd*
**sen bra** *n*
**sen sau** *n*
**senseng** *tbd* mistrz (sensei)
**sen sis** *n*
**Senegal** *pn* Senegal
**seng** *tbd* dorosły, dojrzały
**seng fem** *tbd* kobieta, dorosła samica
**seng jen** *tbd* osoba dorosła
**seng man** *tbd* mężczyzna, dorosły samiec
**sense** *tbd* zmysł
**senser** *tbd*
**sense gi** *tbd* sensor (detektor, czujka)
**sense shaka** *tbd* macka (czułek)
**senti** *num* centy-, procent, na sto, setna część
**sentimitre** *n* centymetr
**sento** *num* sto (100)
**sento nen** *tbd* stulecie
**sento nen di** *tbd*
**sepe** *tbd* złapać, łapać, schwytać, chwytać
**• asepe** *tbd*
**• desepe** *tbd*
**• exsepe** *tbd* wyrzucać (wyrzucić, wydalać, wydalić, pominąć, wyłączyć, poza, oprócz)
**• intersepe** *tbd*
**• konsepe** *tbd*
**• resepe** *tbd*
**• reseper** *tbd*
**ser** *tbd*
**seria** *tbd* seria, szereg
**ser letre** *n* łańcuszek
**serser** *tbd* łańcuch
**serser kaske** *n* kolczuga
**Sera Leone** *pn* Sierra Leone
**Serbia** *pn* Serbia
**serpe** *tbd* wąż
**serve** *tbd* służba
**server** *tbd* sługa
**server** *tbd*
**server nam** *tbd*
**sese** *tbd*
**• asese** *tbd*
**• asesebil** *tbd*
**• asesebilta** *tbd*
**• desese** *tbd*
**• presese** *tbd*
**• prosese** *tbd*
**• proseser** *tbd*
**• resese** *tbd*
**• susese** *tbd*
**sesium** *n* cez
**sesam** *n* sezam
**Seshel nesia** *pn* Seszele
**sexe** *tbd* seks, stosunek płciowy
**sexal** *tbd* płciowy
**• ansexal** *tbd* aseksualny
**sexike** *a* seksowny, ponętny
**sexolojia** *tbd* seksuologia
**sha** *tbd*
**shah geme** *tbd* szachy
**shah mata** *tbd*
**shake** *tbd* wątpliwość, zwątpienie, niewiara, niedowierzanie, nieufność
**• preshake** *tbd*
**shakebil** *tbd* wątpliwy (niewiarygodny, podejrzany)
**shakive** *tbd* niepewny (podejrzliwy, niedowierzący)
**shaka** *tbd* gałąź, konar
**shakal** *n* szakal
**shal** *n* szal, szalik
**sham** *n* wieczór
**sham dia** *tbd* popołudnie
**sham yam** *n* kolacja
**shaman** *n* szaman
**shampan** *pn* Champagne
**shampan vin** *n* samppanja
**shan** *n* góra, wzgórze
**shan pike** *n* szczyt (wierzchołek)
**Shanghai** *pn* Szanghaj
**Shani** *pn* Saturn
**shaniden** *n* sobota
**shante** *a* spokojny
**sharia** *n*
**shara** *tbd* piła
**sharafun** *tbd*
**sharakan** *tbd* tartak
**sharbe** *tbd*
**sharir** *n*
**sharme** *n* wstyd (hańba, kompromitacja)
**sharnir** *tbd* zawias, oś
**sharte** *n* warunek
**shasha** *tbd* szeleścić
**shatan** *tbd* diabeł, szatan
**shatanike** *tbd* diabelski, szatański
**shatanisme** *tbd* satanizm
**shataniste** *tbd* satanista
**shau** *v* piec
**shau ban** *n* tost
**shayu** *n* rekin
**she** *n* rzecz
**she hal** *tbd* sytuacja (stan)
**she hal ironi** *tbd* ironia sytuacyjna
**shefe** *n* szef, kierownik
**shefike** *a* główny
**shefe pole** *n*
**shefe vazir** *n* premier
**shi Fulan** *tbd*
**shia** *tbd*
**shia islam din** *tbd* szyism
**shigu** *tbd* wypadek
**shike** *tbd* elegancki, szykowny
**shikaye** *tbd*
**shim** *n* serce
**shindau din** *tbd* shintoizm, sintoizm
**shing** *tbd* gwiazda
**shipi** *tbd* mokry (wilgotny)
**shir** *tbd* poemat
**shirer** *tbd* poeta
**shirope** *tbd* syrop
**shish** *tbd* rożen (szpikulec)
**shish kababu** *tbd* szisz kebab
**shish karne** *tbd* szaszłyk
**shisha** *tbd*
**shisha pipe** *tbd*
**shite** *v* srać (robić gówno)
**shite** *tbd* gówno
**shiti bai** *tbd* porażka (niepowodzenie, klapa, przegrana, strata, porażka)
**shiti bai ja** *tbd* przegrany, pokonany
**shiu** *tbd* mały
**shiu bol** *tbd* bańka
**shiu deha** *tbd*
**shiu kaboga** *n* cukinia
**shiu seku** *tbd* kamyk
**shiu yam** *tbd* przekąska
**shiu zi** *tbd*
**Shiva** *pn* Śiwa
**shofe** *v* prowadzić pojazd
**shofer** *n* szofer (kierowca)
**shoke** *v* szokwstrząs; kolizja
**shope** *tbd* zakupy (sprawunki, shopping)
**shoper** *tbd* nabywca (kupiec)
**shou** *v* pokaz, ekspozycja, wystawa
**shukre** *v* dziękować
**shukre** *int* dzięki, dzięki ci
**shukria** *n* wdzięczność
**shuru** *tbd* początek
**shuru di** *tbd* pierwszy, początkowy
**shush** *v* ćsi
**shushike** *a* cichy
**si** *art*
**Sibiria** *tbd* Syberia
**siborgium** *n* seaborg
**side** *tbd* usiąść
**side loke** *tbd* siedzenie (siodło)
**sifa** *tbd* cecha, właściwość, parametr
**sifa di** *tbd* opisowy
**sifa loge** *tbd* przymiotnik
**sigare** *n* cygar
**sigarete** *n* papieros
**sikisme** *n* sikhizm
**sikiste** *n* sikh
**sikle** *n* rower
**sikliste** *n* rowerzysta
**silike** *n* krzem
**silke** *tbd* jedwab
**silke larva** *tbd*
**sim** *a* taki sam
**simal** *a*
**• asimalate** *v*
**sim bei** *n*
**simbie** *n* symbioza
**sim gogia jen** *n* rodak, ziomek, krajan
**sim nam** *n* homonim
**simple** *a* prosty, nieskomplikowany
**simplife** *v*
**simpozia** *n*
**sim rai** *tbd* porozumienie
**sim romanse di** *tbd* homoromantyczny
**sim sexe di** *tbd* homoseksualny
**simulaje** *n* model (podobieństwo, symulować)
**simulate** *v* symulować
**simulation** *n*
**simulator** *n*
**simbol** *tbd* symbol
**sine** *tbd* znak, sygnał
**sina** *n* pierś
**sina kase** *n* klatka piersiowa
**sina plate** *n* napierśnik
**singa** *n* lew
**Singapur** *pn* Singapur
**sir** *tbd* sekret
**sir move** *tbd* skradać się
**sir plan** *tbd* spisek (konspiracja)
**sirta** *tbd* skradanie się
**sirke** *n* koło (okrąg)
**sirkike** *a* okrągły
**sirkus** *n*
**siro** *num* zero, nic, żaden
**siro jen** *tbd* nikt, żadna osoba
**siro sata** *tbd* nigdy
**siro she** *tbd* nic, żadna rzecz
**sis** *n*
**sis** *v* syczeć (skwierczeć)
**sis doh** *tbd*
**sis son** *tbd*
**sisme** *tbd* trzęsienie (machnięcie, wstrząs, szarpnięcie, trzęsienie ziemi)
**sismolojia** *tbd* sejsmologia
**sistem** *tbd* system
**sistem di** *tbd* systemowy
**site** *v* cytować
**site marke** *n* cudzysłów
**sivil** *tbd* cywilizowany (ucywilizowany)
**sivilia** *tbd* cywilizacja
**skale** *v* wspinać się (wspiąć się)
**Skandia** *tbd* Skandynawia
**skandium** *n* skand
**skete** *v*
**skole** *v* nauczyć się, uczyć się, studiować
**skole** *tbd*
**skolaje** *tbd* lekcja
**skoler** *tbd* uczeń, student
**skole guru** *tbd* nauczyciel
**skolize** *v*
**skolizer** *n*
**skole kamar** *tbd*
**skolekan** *tbd* szkoła (instytucja)
**skole shefe** *tbd* dyrektor szkoły
**skope** *n*
**Skotia** *pn* Szkocja
**skulte** *v* rzeźbić
**skute** *v*
**skuter** *n*
**slavike** *a* słowiański
**Slovakia** *pn* Słowacja
**Slovenia** *pn* Słowenia
**sofe** *tbd* mądry
**sofia** *tbd* mądrość
**sofa** *tbd* sofa (kanapa)
**soi** *n*
**soi milke** *tbd* mleko sojowe
**soi sos** *tbd* sos sojowy
**soki** *tbd* szukać
**sol** *tbd* słońce
**sol chate** *tbd* parasol
**solden** *n* niedziela
**sol hua** *n* słonecznik
**sol kentaur hua** *n* chaber wełnisty
**sol sistem** *tbd* układ słoneczny
**solostate** *tbd* przesilenie
**Solomon nesia** *pn* Wyspy Salomona
**Somal** *pn* Somalia
**Somal Desha** *pn* Somaliland
**son** *n* syn
**son doh** *n*
**son son** *n*
**sona** *tbd* sen
**• ansona** *tbd*
**sonaive** *tbd*
**sona kamar** *tbd* sypialnia
**sona papi** *n* mak lekarski
**songi** *n* sosna
**soni** *tbd* dźwięk, brzmienie
**sorbe** *tbd*
**• asorbe** *tbd*
**sos** *tbd* sos
**sosia** *tbd* społeczeństwo, system społeczny
**sosial** *tbd* społeczny
**sosial midia** *tbd* media społecznościowe
**sosial sexu** *tbd* płeć społeczna
**sosisme** *tbd* socjalizm
**sosiste** *tbd* socjalista
**sosis** *tbd* kiełbasa
**Soto** *pn* Lesotho
**spanake** *pn*
**spanake panir sos** *n*
**spete** *tbd*
**• aspete** *tbd*
**• despete** *tbd*
**• inspete** *tbd* sprawdzić (sprawdzać, skontrolować, zbadać)
**• introspete** *tbd*
**• respete** *tbd*
**• speter** *tbd*
**sporte** *tbd* sport, lekkoatletyka
**sporter** *tbd* hałas
**stadia** *tbd* stadion, arena
**stan** *tbd*
**state** *tbd* stać
**statobaze** *tbd* stojak (wieszak)
**statia** *tbd* stacja
**statike** *tbd* statyczny, stacjonarny, nieruchomy
**statike grafe** *tbd*
**stude** *n*
**stude** *v*
**studer** *n* student
**studekan** *n* studio (pracownia)
**su** *prep* mieć (partykuła posiadania)
**suahili** *pn* suahili
**sual** *n* pytanie
**sualaje** *n* kwestia, problem
**sual dokumen** *tbd* formularz (kwestionariusz)
**sualive** *tbd* pytajny, związany z pytaniem
**Sualbarde** *pn* Swalbard
**suan** *tbd* kwaśny
**suan mate** *tbd*
**Suati** *pn* Suazi
**suba** *tbd* ranek, rano, poranek
**suba dia** *tbd* przedpołudnie
**suba yam** *tbd* śniadanie
**sude** *n* południe
**Sude Afrika** *pn* Południowa Afryka
**Sude Amerika** *pn* Ameryka Południowa
**Sude Chosen** *pn* Korea Południowa
**sudike** *a* południowy
**Sude Iria (Alonia)** *pn* Osetia Południowa
**Sude Jorjia e Sude Sanduiche nesia** *pn* Wyspy Georgia Południowa i Sandwich Południowy
**Sude Sudan** *pn* Sudan Południowy
**Sudan** *pn* Sudan
**suede** *n* pot
**suedike** *a* spocony
**Suen** *pn* Szwecja
**suga** *tbd* szybki, prędki
**suga metri gi** *tbd* prędkościomierz
**sugata** *tbd* prędkość (szybkość)
**sui** *n* woda
**sui chule** *n*
**sui di** *tbd* wodny
**sui gui** *tbd*
**sui kaboga** *n* tykwa pospolita (kabalasz)
**sui minta** *n* mięta wodna
**sui rang** *tbd* akwarela (farba wodna)
**sui sekur di** *tbd* wodoodporny
**sui yau** *tbd* pragnienie
**sui pipe** *tbd*
**Suise** *pn* Szwajcaria
**suke** *a*
**suke** *v*
**suke** *v* wesoły (ucieszony; cieszyć się)
**sukia** *n*
**sukife** *v* cieszyć, podobać się
**sukar** *n* cukier
**sukar bete** *n* burak cukrowy
**sukar gana** *n* trzcina cukrowa
**sukarike** *a* słodki
**sukar orange** *n* pomarańcza słodka (pomarańcza chińska)
**sukaros** *n*
**sulfe** *n* siarka
**sulfate** *n* sulfat
**sulfide** *tbd*
**sulfite** *tbd*
**sultan** *tbd* siła, autorytet, władza
**sultaner** *tbd* władca
**sultania** *tbd*
**sum** *tbd* suma
**sune** *n* obyczaj, zwyczaj, tradycja, praktyka, konwencja
**sunike** *a* konwencjonalny, zwyczajowy, tradycyjny
**sune islam din** *n*
**Suomi** *pn* Finlandia
**suomi bashe** *n*
**supa** *tbd* zupa
**supa chamacha** *tbd* łyżka stołowa
**supa mien** *tbd*
**super** *tbd* wspaniały, znakomity, cudowny, zdumiewający, zadziwiający, super
**supra** *tbd* wiadukt, przejście powyżej
**supra di** *tbd* górny
**supriza** *tbd* zaskoczenie
**Suria** *pn* Syria
**Surinam** *pn* Surinam
**surinam bashe** *n* język surinamski
**susan** *n* lilia
**sushi** *tbd* sushi
**sute** *tbd* umiejętność (kompetencja)
**sutive** *tbd* umiejętny (sprawny, zręczny)
**sutur** *tbd* szew
## T
**ta** *tbd*
**tabe** *n*
**tabade** *n*
**tabes** *n*
**tabia** *n* natura (środowisko)
**tabike** *a*
**tabake** *n* tytoń
**table** *n*
**tablete konputer** *n*
**tablife** *v* ułożyć w trabelę
**tai** *tbd*
**Tai bashe** *n* tajski
**Tai Desha** *pn* Tajlandia
**Taibei** *pn* Tajpej
**taiga** *n* tajga
**Taivan** *pn* Tajwan, Republika Chińska
**Tajiki** *pn* Tadżykistan
**talium** *n* tal
**tala** *tbd* zamek (zapięcie)
**• detala** *tbd* otworzyć (otwierać, odkluczyć, odkluczać)
**• detala di** *tbd* zamknięty na klucz (zakluczony)
**tala di** *tbd* zamknięty (zakluczony, zapięty, bezpieczny)
**tamar** *n* daktyl
**tami** *tbd* chciwy (żądny)
**Tamil** *pn* tamilski
**tana** *tbd* łodyga (tors, pień, trzon)
**tanah** *tbd* Tanach, Biblia hebrajska
**tanke** *n* zbiornik (cysterna, pojemnik, rezerwuar)
**tantalium** *n* tantal
**tanur** *tbd* piec (piekarnik)
**Tanzania** *pn* Tanzania
**tape** *tbd* korek, zatyczka, szpunt
**• antape** *tbd* odetkać, odtykać
**tapon** *tbd*
**tarif** *n* opłata, taryfa
**tasa** *tbd* danie
**tatu** *tbd* tatuaż
**tava** *tbd* patelnia
**taxe** *tbd*
**• sintaxe** *tbd*
**taxike** *tbd* taktyka
**taxonomia** *tbd*
**taxi** *tbd* podatek, opłata
**taxi char** *n* taxi, taksówka
**taximetrer** *tbd* taksometr
**taxi vala** *tbd* taksówkarz
**taza** *tbd* świeży
**tef** *n*
**tege** *tbd* cegła
**tegule** *tbd* płyta
**tege pote** *tbd*
**tehne** *tbd* technika, technologia
**tehnetium** *n* technet
**tehnokratia** *tbd* technokracja
**tehnolojia** *tbd* technologia, nauka o technikach
**tela** *tbd* tkanina (materiał, sukno)
**tela gi** *tbd* krosno
**tele** *a* daleki, odległy
**telefon** *n* telefon
**telefon bute** *n*
**telefon lin** *n*
**telefon nume** *n*
**telegrame** *n*
**teleporte** *v* teleportować się
**teleskope** *n* teleskop
**teleta** *n* dystans
**televidion** *n* telewizja
**telurium** *n* tellur
**Telugu** *pn* telugu
**tema** *tbd* temat (motyw; dyskutować o)
**tema nam** *tbd* tytuł (nagłówek)
**tene** *tbd*
**• detene** *tbd*
**• distene** *v*
**• intene** *tbd*
**• kontene** *tbd*
**• kontener** *tbd*
**• retene** *tbd*
**• sutene** *tbd*
**• sutener** *tbd*
**tenesium** *n* tenesyn, tennessine
**Tenesi** *tbd*
**tenis** *tbd* tenis
**tense** *tbd*
**tenseta** *tbd*
**teore** *n* teoria
**tere** *v* terror
**• detere** *v*
**terife** *v*
**terifike** *a*
**terur** *n* terror
**terurisme** *n* terroryzm
**teruriste** *n* terrorysta
**terurize** *tbd*
**terbium** *n* terb
**tercha** *tbd* skośny (ukośny, pochyły)
**• hipotermia** *tbd* hipotermia (wychłodzenie)
**terme** *tbd* temperatura
**termal** *tbd*
**termometrer** *tbd* termometr
**tesla** *n* tesla (T)
**teste** *tbd* test (wyzwanie, próba)
**• ateste** *tbd*
**• konteste** *tbd*
**• proteste** *tbd*
**Tetis** *pn*
**teze** *tbd* argument, teza
**• hipoteze** *tbd*
**• hipotezike** *tbd*
**• sinteze** *tbd*
**teza** *tbd* intensywny (zależnie od kontekstu: szybki, żywy, ostry, mocny, krótki)
**tichin** *tbd* chordofon, instrument strunowy
**tike** *tbd* tikka
**tikete** *tbd* bilet
**tim** *tbd* drużyna
**Timor** *pn* Timor
**tipe** *tbd* typ (rodzaj, gatunek, styl)
**• pretipe** *tbd*
**• prototipe** *tbd*
**• prototipike** *tbd*
**tipi** *tbd* tipi
**tire** *tbd* ciągnąć
**tire dara** *tbd* prąd strugowy (prąd rozrywający, prąd porywający, prąd wciągający)
**tire kane** *tbd* dźwignia
**tire sanduku** *tbd* szuflada
**tire yo milke** *tbd* wydoić, doić
**tire yo pil** *tbd* obrać (obierać)
**tisa** *num* dziewięć (9)
**tish** *tbd* ćsi
**tish** *tbd* cichy
**tishta** *tbd*
**Titan** *pn*
**Titania** *pn*
**titanium** *n* tytan
**to** *prep* do, dopóki, dla
**to long** *tbd*
**to misal** *tbd* na przykład
**to pro** *tbd* naprzód
**tochu** *tbd* dotyczyć
**tochu sense** *tbd* czuć
**Togo** *pn* Togo
**Tokyo** *tbd* Tokio
**tole** *v* tolerować
**tolerate** *v* tolerować
**tome** *tbd*
**• antomebil** *tbd*
**• biotomia** *tbd* wiwisekcja
**• dutomia** *tbd* dychotomia
**• tritomia** *tbd*
**• tomografe** *tbd*
**• tomografia** *tbd* tomografia
**tomate** *n* pomidor
**ton** *tbd* ton, dźwięk, nuta, tonacja
**• protone** *v* akcent, nacisk
**tong** *tbd* beczka
**Tonga** *pn* Tonga
**• dustopia** *n*
**tope** *tbd* region
**topografia** *tbd*
**tore** *tbd* wieża
**torium** *n* tor
**torso** *tbd* tułów
**tortuga** *n* żółw
**toxe** *tbd* trucizna (toksyna)
**toxike** *tbd* toksyczny (trujący)
**toxolojia** *tbd*
**tra** *tbd*
**tragonike** *tbd* przekątny
**tralongta** *tbd*
**trapas** *tbd* przejazd, przewóz, tranzyt, transport
**tragike** *tbd*
**tragokomike** *tbd*
**tragodia** *tbd* tragedia
**Tranistria** *pn* Naddniestrze
**trate** *tbd*
**• atrate** *tbd*
**• atrative** *tbd*
**• distrate** *tbd*
**• extrate** *tbd*
**• extrater** *tbd*
**trator** *tbd* traktor (ciągnik)
**tren** *tbd* pociąg
**tren dau** *tbd* kolej
**tren kaper** *tbd* porywacz pociągu
**tren tikete** *tbd*
**trepe** *tbd* schody (drabina)
**• detrepe** *tbd* zejść (schodzić, zstąpić, zstępować)
**trepater** *tbd* pnącz
**trete** *tbd* porozumienie
**• kontrete** *tbd*
**tri** *num* trzy (3)
**trigone** *tbd* trójkąt
**trigonometria** *tbd*
**trime** *tbd*
**tri pike** *tbd* trójząb
**triple** *tbd*
**trirotike** *n*
**Trinita e Tobago** *pn* Trynidad i Tobago
**Triton** *pn*
**truke** *tbd* sztuczka (podstęp, oszustwo)
**Tsuana** *pn* Botswana
**tu** *pron* ty, ciebie
**tumen** *pron* wy, was
**tumen su** *poss.pron.*
**tumimen** *pron*
**tu su** *poss.pron.* twój
**tuale** *tbd* ręcznik
**tuale kaguji** *tbd* papier toaletowy
**tuale kamar** *tbd* taleta, WC
**tube** *n* tuba, rura
**tubule** *n*
**tufan** *tbd* burza, sztorm, tajfun
**tuh** *tbd* pluć
**Tule** *pn*
**tulium** *n* tul
**tulpan** *n* tulipan
**tuna** *n*
**tundra** *n* tundra
**tundra shan** *n*
**tunel** *n* tunel
**tunel tren** *n* metro
**tung** *n*
**Tunis** *pn* Tunezja
**tupi** *tbd* kapelusz, czapka
**tur** *n*
**tur** *v*
**turbande** *n* turban
**turisme** *n* turystyka
**turiste** *n* turysta
**turbe** *v* przeszkodzić, przeszkadzać, robić kłopot
**• disturbe** *v*
**turbin** *n* turbina
**turbojeter** *n*
**turfa** *n*
**turke bashe** *n* turecki
**Turkia** *pn* Turcja
**Turkomenestan** *pn* Turkmenistan
**tuta** *n* morwa
**Tuvalu** *pn* Tuwalu
**tuzi** *n* królik, zając
## U
**uhu** *v* płakać, łkać
**Ukraina** *pn* Ukraina
**ulul** *tbd* wycie, skowyt
**umami** *a* mięsny (umami)
**Umbriel** *pn*
**umur** *tbd* wiek
**umur di** *tbd*
**un** *num* jeden (1)
**unaje** *n* jednostka miary
**undeisme** *n* monoteizm
**undurike** *a* ciągły (analogowy)
**undurike horloger** *n*
**un fen du** *num*
**unia** *n* unia
**unife** *v* jednoczyć
**unifike** *a* zjednoczony
**Unifike Arabe Amiria (UAA)** *pn* Zjednoczone Emiraty Arabskie
**Unifike Statia de Amerika (USA)** *pn* Stany Zjednoczone Ameryki
**unike** *a* tylko (jedyny, wyłączny)
**unisme** *n* monizm
**un mar** *n* raz (jeden raz)
**un me** *a* pierwszy, numer jeden
**unokike** *a*
**unoke lense** *n*
**unrangike** *a* jednokolorowy (monochromatyczny)
**un sata** *tbd*
**unsemike** *a* jednoznaczny
**unta** *n*
**un zai di** *tbd*
**unabe** *n*
**universal** *a*
**Uran** *pn* Uran
**uranium** *n* uran
**urdu** *pn* urdu
**Urdun** *pn* Jordan
**Uruguai** *pn* Urugwaj
**Urushalem** *pn* Jerozolima
**USA di** *a* amerkański (dotyczący USA, Stanów Zjednoczonych Ameryki)
**uze** *tbd* użyć, używać, zatrudnić, stosować
**uzebil** *tbd*
**uzer** *tbd* użytkownik
**uzer nam** *tbd* nazwa użytkownika
**uzife** *tbd* zastosować, stosować
**uzike** *tbd*
**Uzbeki** *pn* Uzbekistan
## V
**va** *int* wow!, łoł!, jej!
**vaf** *n* pies
**vaf bute** *tbd*
**vaf parke** *tbd*
**vafle** *n*
**vagine** *n* wagina
**vaginitis** *n* zapalenie pochwy
**vahi** *tbd* oaza
**vai** *tbd* zęwnętrzny
**vai dara** *tbd*
**vai jen** *tbd*
**vai tense** *tbd*
**vai yam** *tbd* piknik
**vakil** *v* reprezentować
**vakiler** *n* reprezentant (przedstawiciel)
**vakilize** *v*
**vakilkan** *n*
**vakilkratia** *n* republika
**vala** *tbd*
**valen** *n* wieloryb (waleń)
**vali** *tbd* dolina
**vali susan** *n* konwalia majowa
**Valis e Futuna nesia** *pn* Saint Vincent i Grenadyny
**valse** *n* walc
**valu** *tbd* wartość
**valve** *n* kran (zawór)
**vampir** *n* wampir
**vampir ohtopus** *tbd* wampirzyca piekielna (wampirnica)
**vanadium** *n* wanad
**vanila** *tbd* wanilia
**vanu** *tbd* zabawa, rozrywka
**vanu di** *tbd* zabawny
**vanu gi** *tbd*
**Vanuatu** *pn* Vanuatu
**vape** *n* para wodna
**vape ban** *n*
**vaper** *n*
**vape nave** *n*
**varanda** *n* weranda, balkon, taras, ganek
**vari** *tbd* różny (różnorodny)
**varibil** *tbd*
**varis** *tbd* ryż
**varis araki** *tbd*
**varis biskute** *tbd*
**varis vin** *tbd*
**varite** *tbd* spadek, dziedzictwo, spuścizna, zapis
**vashi** *tbd* prać, umyć, myć
**Vashington DC** *pn* Waszyngton D.C
**vasin** *tbd* szczepionka
**vate** *n* wat
**Vatikan** *pn* Watykan, Państwo Watykańskie
**vava** *tbd* płakać, łkać
**vazir** *n* minister
**vaziria** *n* ministry
**vege** *n* warzywo
**veganisme** *n*
**veganiste** *n* weganin (weganka)
**vegate** *v*
**vegoyamiste** *n* wegetarianin
**vei** *tbd*
**vei di** *tbd*
**vei gola** *tbd* południk
**vei gradu** *tbd* południk
**vei lin** *tbd*
**vel** *tbd*
**• devele** *tbd*
**Venezuela** *pn* Wenezuela
**ventur** *tbd* przygoda
**venturer** *tbd* poszukiwacz przygód (awanturnik)
**Venzou** *pn* Wenzhou
**venzou orange** *n* mandarynka Satsuma (pomarańcza Satsuma)
**ver** *a* prawdziwy (rzeczywisty, szczery)
**• anver** *a* fałszywy, nieprawdziwy
**verife** *v*
**verme** *tbd* robak
**vermute** *n* wermut
**verse** *v*
**• deverse** *tbd*
**• disverse** *tbd*
**• exverse** *tbd*
**• extraverse** *tbd*
**• intraverse** *tbd*
**• konverse** *tbd*
**• kontraverse** *tbd*
**• perverse** *tbd*
**• reverse** *tbd*
**version** *tbd* wersja (wariacja, edycja, wydanie)
**veruke** *tbd* brodawka
**vespa** *n* pszczoła lub osa
**vespa nide** *tbd* ul (gniazdo pszczół lub os)
**veste** *tbd* zachód
**veste di** *tbd* zachodni
**veste gorila** *tbd* goryl zachodni
**veze** *tbd* waga (ciężkość)
**veze di** *tbd* ciężki (masywny)
**veze metri gi** *tbd* waga (urządzenie ważące)
**vide** *v* patrzeć, widzieć
**• exvidebil** *a*
**• previde** *v* przewidzieć (spodziewać się)
**• anprevide di** *a* niespodziewany
**• previde di** *a* spodziewany (przewidziany)
**vidaje** *n* widok, wzrok
**vide bande** *n*
**vider** *n* obserwator (widz)
**vide medan** *n* pole widzenia
**vide punte** *n* perspektywa (punkt widzenia)
**• travidebil** *a*
**• antravidebil** *a*
**vidua** *tbd* wdowa
**Viete** *pn* Wietnam
**viete bashe** *n* wietnamski
**vijing** *tbd* glutaminian sodu
**viki** *n*
**viki kitabaje** *n* artykuł wiki
**vikipedia** *n*
**vin** *n* wino
**vineria** *n* winiarnia
**vin suan** *tbd* ocet
**vinil** *n* winyl
**violeta** *n*
**violeta nil** *tbd* fioletowy
**virolojia** *tbd* wirusologia
**virus** *tbd* wirus
**virge** *a*
**virge** *n*
**Virgin nesia** *pn* Wyspy Dziewicze USA
**vise** *n* wice- (alternatywa, substytut, zastępstwo)
**vise** *v* zastąpić (podstawić, zamienić)
**vise lexe** *tbd* zaimek
**vise ma** *tbd*
**vise pa** *tbd*
**vise prezidente** *tbd* wiceprezydent
**vise reger** *tbd* wicekról
**Vishnu** *pn* Wisznu
**viski** *n*
**vita** *tbd* śruba, wkręt
**vitamin** *n* witamina
**viza** *n* wiza
**vizite** *v* odwiedzić, odwiedzać
**vizite** *tbd* wizyta
**viziter** *tbd* wizytant (gość)
**vo** *pron* tamten
**vode** *n*
**vode** *v* obiecać, angażować się
**vodu** *tbd* voodoo
**voke** *v*
**• exvoke** *v*
**• invoke** *v*
**• provoke** *v*
**• revoke** *v*
**vokal fone** *tbd*
**voku** *tbd*
**vol** *v* chcieć, pragnąć
**volation** *n* wola (chęć, pragnienie)
**volfe** *tbd* wilk
**volfram** *n* wolfram
**Volof** *tbd* wolof
**volta** *n* wolt (V)
**vote** *v* głosować (złożyć głos)
**vote** *n* głos
**vote hake** *n* prawo wyborcze
**vuki** *tbd* broń
**vuki ordu** *tbd*
**vulva** *tbd* srom
**vutu** *tbd* przedmiot (obiekt)
## X
**xenon** *n* ksenon
**xilitol** *n*
**xilos** *n*
## Y
**ya** *adv* tak
**yahude** *a* żydowski
**yahudisme** *n* judaizm
**Yahve** *pn*
**yake** *v* około; przybliżony
**yakife** *v*
**yake nese** *n* półwysep
**yaku** *n* jak (zwierzę)
**yam** *v* skonsumować, konsumować, zjeść, jeść, wypić, pić)
**yam kamar** *tbd* jadalnia
**yam liste** *tbd*
**yam she** *tbd* jedzenie, posiłek
**yam sukar gana** *n* cukrowiec jadalny
**yam yau** *tbd* głód
**yama** *n*
**yama semen** *n*
**yama tela** *tbd*
**yang** *a*
**Yapetus** *pn*
**yatim** *n* sierota
**yatim dom** *n* sierociniec, dom dziecka
**yau** *v*
**• anyau di** *a* niepotrzebny
**yau di** *a* potrzebny
**yauta** *n* potrzeba
**ye** *pron* ten
**yeka** *tbd*
**yeka kanon** *tbd*
**yem** *n* sól
**yem biskute** *n*
**yem di** *a* słony
**Yemen** *pn* Jemen
**yepa** *n* kartka (dokument)
**yepa alga** *n* listownicowiec
**yepa koli** *n* jarmuż
**yepa late** *n* strona
**Yesa** *pn* Jezus
**Yesa Mesi** *pn* Jezus Chrystus
**Yesa sanga** *tbd*
**yezi** *n* kokos
**yim** *a*
**yim yang** *n*
**yo** *tbd* jakiś
**yo jen** *tbd* ktoś
**yo sata** *tbd* sometime
**yo she** *tbd* coś
**yoga** *tbd* joga
**yogaiste** *tbd* jogin (joginka)
**yogur** *n* jogurt
**Yohan festa** *tbd* dzień świętego Jana
**yoke** *n* żad
**Yoruba** *pn* Joruba
**yota** *num*
**you** *a*
**you jen** *tbd*
**you moke** *tbd* młode drzewo
**you nan** *tbd* chłopak
**you nen** *tbd*
**you ni** *tbd* dziewczyna
**youta** *tbd*
**yu** *n*
**yuge** *n*
**yugaje** *n*
**yuge frem** *n* jarzmo
**yuge lexe** *n*
**• konyuge** *v*
**yurta** *n* jurta
**yuterbium** *n* iterb
**yutrium** *n* itr
## Z
**zai** *v* istnieć
**zai den** *n* dziś, dzisiaj
**zai di** *n* obecny, teraźniejszy, aktualny, bieżący, współczesny
**zayife** *v* wzywać (wezwać, dodawać, dodać)
**zaita** *n* teraźniejszość, współczesność
**zai zaman** *n* teraźniejszość, współczesność (teraz)
**zai zaman di** *a* bieżący (aktualny, obecny)
**zalime** *v*
**zalimer** *n* tyran
**zalimia** *n* tyrania
**zalimive** *a* złośliwy, okrutny
**zalim yugia** *n*
**zaman** *n* czas (epoka, era)
**• prezaman** *tbd* przeszłość
**• prezaman di** *tbd* stary, starożytny
**• prezaman she** *tbd* relikwia
**Zambia** *pn* Zambia
**zange** *tbd* wzrastać
**zange** *tbd* wzrost
**zar** *n* niebezpieczeństwo, ryzyko, szansa
**zarike** *a* losowy
**zar kube** *n* kość do gry
**Zardushte** *pn* Zaratusztra
**zardushtan mager** *n*
**zardushtisme** *n* zaratusztrianizm
**zardushtiste** *n* zaratrustianin
**zebra** *n* zebra
**zelo** *tbd*
**zete** *tbd* olej
**zete fonte** *tbd*
**zeta** *num*
**zetun** *n* oliwka
**zetun zete** *tbd*
**zeze** *n*
**zi** *n*
**zi forme** *tbd*
**zi seri** *tbd* alfabet, abecadło
**zikura** *tbd* ziggurat
**Zimbabue** *pn* Zimbabwe
**zina** *tbd* zdrada małżeńska, cudzołóstwo
**zinke** *n* cynk
**zipe** *v* zamknąć zamkiem błyskawicznym
**ziper** *n* zamek błyskawiczny
**zira** *n* kumin, kmin
**zirafa** *n* żyrafa
**zirkon** *n*
**zirkonium** *n* cyrkon
**zoku** *v* kontynuować (wznawiać, ponawiać)
**zombi** *n* zombie, zombi
**zone** *n* pas, strefa
**zu** *n*
**zuzu rute** *n* zygzag
**zukam** *n* przeziębienie, katar
**Zukra** *pn* Wenus
**zukraden** *n* piątek
**zuku** *tbd* grupa etniczna
**zuku di** *tbd* etniczny
**zuku medi di** *tbd* międzyetniczny
**Zulu** *pn* zulu
}}}
/***
|''Name:''|UploadPlugin|
|''Description:''|Save to web a TiddlyWiki|
|''Version:''|4.1.3|
|''Date:''|Feb 24, 2008|
|''Source:''|http://tiddlywiki.bidix.info/#UploadPlugin|
|''Documentation:''|http://tiddlywiki.bidix.info/#UploadPluginDoc|
|''Author:''|BidiX (BidiX (at) bidix (dot) info)|
|''License:''|[[BSD open source license|http://tiddlywiki.bidix.info/#%5B%5BBSD%20open%20source%20license%5D%5D ]]|
|''~CoreVersion:''|2.2.0|
|''Requires:''|PasswordOptionPlugin|
***/
//{{{
version.extensions.UploadPlugin = {
major: 4, minor: 1, revision: 3,
date: new Date("Feb 24, 2008"),
source: 'http://tiddlywiki.bidix.info/#UploadPlugin',
author: 'BidiX (BidiX (at) bidix (dot) info',
coreVersion: '2.2.0'
};
//
// Environment
//
if (!window.bidix) window.bidix = {}; // bidix namespace
bidix.debugMode = false; // true to activate both in Plugin and UploadService
//
// Upload Macro
//
config.macros.upload = {
// default values
defaultBackupDir: '', //no backup
defaultStoreScript: "store.php",
defaultToFilename: "index.html",
defaultUploadDir: ".",
authenticateUser: true // UploadService Authenticate User
};
config.macros.upload.label = {
promptOption: "Save and Upload this TiddlyWiki with UploadOptions",
promptParamMacro: "Save and Upload this TiddlyWiki in %0",
saveLabel: "save to web",
saveToDisk: "save to disk",
uploadLabel: "upload"
};
config.macros.upload.messages = {
noStoreUrl: "No store URL in parmeters or options",
usernameOrPasswordMissing: "Username or password missing"
};
config.macros.upload.handler = function(place,macroName,params) {
if (readOnly)
return;
var label;
if (document.location.toString().substr(0,4) == "http")
label = this.label.saveLabel;
else
label = this.label.uploadLabel;
var prompt;
if (params[0]) {
prompt = this.label.promptParamMacro.toString().format([this.destFile(params[0],
(params[1] ? params[1]:bidix.basename(window.location.toString())), params[3])]);
} else {
prompt = this.label.promptOption;
}
createTiddlyButton(place, label, prompt, function() {config.macros.upload.action(params);}, null, null, this.accessKey);
};
config.macros.upload.action = function(params)
{
// for missing macro parameter set value from options
if (!params) params = {};
var storeUrl = params[0] ? params[0] : config.options.txtUploadStoreUrl;
var toFilename = params[1] ? params[1] : config.options.txtUploadFilename;
var backupDir = params[2] ? params[2] : config.options.txtUploadBackupDir;
var uploadDir = params[3] ? params[3] : config.options.txtUploadDir;
var username = params[4] ? params[4] : config.options.txtUploadUserName;
var password = config.options.pasUploadPassword; // for security reason no password as macro parameter
// for still missing parameter set default value
if ((!storeUrl) && (document.location.toString().substr(0,4) == "http"))
storeUrl = bidix.dirname(document.location.toString())+'/'+config.macros.upload.defaultStoreScript;
if (storeUrl.substr(0,4) != "http")
storeUrl = bidix.dirname(document.location.toString()) +'/'+ storeUrl;
if (!toFilename)
toFilename = bidix.basename(window.location.toString());
if (!toFilename)
toFilename = config.macros.upload.defaultToFilename;
if (!uploadDir)
uploadDir = config.macros.upload.defaultUploadDir;
if (!backupDir)
backupDir = config.macros.upload.defaultBackupDir;
// report error if still missing
if (!storeUrl) {
alert(config.macros.upload.messages.noStoreUrl);
clearMessage();
return false;
}
if (config.macros.upload.authenticateUser && (!username || !password)) {
alert(config.macros.upload.messages.usernameOrPasswordMissing);
clearMessage();
return false;
}
bidix.upload.uploadChanges(false,null,storeUrl, toFilename, uploadDir, backupDir, username, password);
return false;
};
config.macros.upload.destFile = function(storeUrl, toFilename, uploadDir)
{
if (!storeUrl)
return null;
var dest = bidix.dirname(storeUrl);
if (uploadDir && uploadDir != '.')
dest = dest + '/' + uploadDir;
dest = dest + '/' + toFilename;
return dest;
};
//
// uploadOptions Macro
//
config.macros.uploadOptions = {
handler: function(place,macroName,params) {
var wizard = new Wizard();
wizard.createWizard(place,this.wizardTitle);
wizard.addStep(this.step1Title,this.step1Html);
var markList = wizard.getElement("markList");
var listWrapper = document.createElement("div");
markList.parentNode.insertBefore(listWrapper,markList);
wizard.setValue("listWrapper",listWrapper);
this.refreshOptions(listWrapper,false);
var uploadCaption;
if (document.location.toString().substr(0,4) == "http")
uploadCaption = config.macros.upload.label.saveLabel;
else
uploadCaption = config.macros.upload.label.uploadLabel;
wizard.setButtons([
{caption: uploadCaption, tooltip: config.macros.upload.label.promptOption,
onClick: config.macros.upload.action},
{caption: this.cancelButton, tooltip: this.cancelButtonPrompt, onClick: this.onCancel}
]);
},
options: [
"txtUploadUserName",
"pasUploadPassword",
"txtUploadStoreUrl",
"txtUploadDir",
"txtUploadFilename",
"txtUploadBackupDir",
"chkUploadLog",
"txtUploadLogMaxLine"
],
refreshOptions: function(listWrapper) {
var opts = [];
for(i=0; i<this.options.length; i++) {
var opt = {};
opts.push();
opt.option = "";
n = this.options[i];
opt.name = n;
opt.lowlight = !config.optionsDesc[n];
opt.description = opt.lowlight ? this.unknownDescription : config.optionsDesc[n];
opts.push(opt);
}
var listview = ListView.create(listWrapper,opts,this.listViewTemplate);
for(n=0; n<opts.length; n++) {
var type = opts[n].name.substr(0,3);
var h = config.macros.option.types[type];
if (h && h.create) {
h.create(opts[n].colElements['option'],type,opts[n].name,opts[n].name,"no");
}
}
},
onCancel: function(e)
{
backstage.switchTab(null);
return false;
},
wizardTitle: "Upload with options",
step1Title: "These options are saved in cookies in your browser",
step1Html: "<input type='hidden' name='markList'></input><br>",
cancelButton: "Cancel",
cancelButtonPrompt: "Cancel prompt",
listViewTemplate: {
columns: [
{name: 'Description', field: 'description', title: "Description", type: 'WikiText'},
{name: 'Option', field: 'option', title: "Option", type: 'String'},
{name: 'Name', field: 'name', title: "Name", type: 'String'}
],
rowClasses: [
{className: 'lowlight', field: 'lowlight'}
]}
};
//
// upload functions
//
if (!bidix.upload) bidix.upload = {};
if (!bidix.upload.messages) bidix.upload.messages = {
//from saving
invalidFileError: "The original file '%0' does not appear to be a valid TiddlyWiki",
backupSaved: "Backup saved",
backupFailed: "Failed to upload backup file",
rssSaved: "RSS feed uploaded",
rssFailed: "Failed to upload RSS feed file",
emptySaved: "Empty template uploaded",
emptyFailed: "Failed to upload empty template file",
mainSaved: "Main TiddlyWiki file uploaded",
mainFailed: "Failed to upload main TiddlyWiki file. Your changes have not been saved",
//specific upload
loadOriginalHttpPostError: "Can't get original file",
aboutToSaveOnHttpPost: 'About to upload on %0 ...',
storePhpNotFound: "The store script '%0' was not found."
};
bidix.upload.uploadChanges = function(onlyIfDirty,tiddlers,storeUrl,toFilename,uploadDir,backupDir,username,password)
{
var callback = function(status,uploadParams,original,url,xhr) {
if (!status) {
displayMessage(bidix.upload.messages.loadOriginalHttpPostError);
return;
}
if (bidix.debugMode)
alert(original.substr(0,500)+"\n...");
// Locate the storeArea div's
var posDiv = locateStoreArea(original);
if((posDiv[0] == -1) || (posDiv[1] == -1)) {
alert(config.messages.invalidFileError.format([localPath]));
return;
}
bidix.upload.uploadRss(uploadParams,original,posDiv);
};
if(onlyIfDirty && !store.isDirty())
return;
clearMessage();
// save on localdisk ?
if (document.location.toString().substr(0,4) == "file") {
var path = document.location.toString();
var localPath = getLocalPath(path);
saveChanges();
}
// get original
var uploadParams = new Array(storeUrl,toFilename,uploadDir,backupDir,username,password);
var originalPath = document.location.toString();
// If url is a directory : add index.html
if (originalPath.charAt(originalPath.length-1) == "/")
originalPath = originalPath + "index.html";
var dest = config.macros.upload.destFile(storeUrl,toFilename,uploadDir);
var log = new bidix.UploadLog();
log.startUpload(storeUrl, dest, uploadDir, backupDir);
displayMessage(bidix.upload.messages.aboutToSaveOnHttpPost.format([dest]));
if (bidix.debugMode)
alert("about to execute Http - GET on "+originalPath);
var r = doHttp("GET",originalPath,null,null,username,password,callback,uploadParams,null);
if (typeof r == "string")
displayMessage(r);
return r;
};
bidix.upload.uploadRss = function(uploadParams,original,posDiv)
{
var callback = function(status,params,responseText,url,xhr) {
if(status) {
var destfile = responseText.substring(responseText.indexOf("destfile:")+9,responseText.indexOf("\n", responseText.indexOf("destfile:")));
displayMessage(bidix.upload.messages.rssSaved,bidix.dirname(url)+'/'+destfile);
bidix.upload.uploadMain(params[0],params[1],params[2]);
} else {
displayMessage(bidix.upload.messages.rssFailed);
}
};
// do uploadRss
if(config.options.chkGenerateAnRssFeed) {
var rssPath = uploadParams[1].substr(0,uploadParams[1].lastIndexOf(".")) + ".xml";
var rssUploadParams = new Array(uploadParams[0],rssPath,uploadParams[2],'',uploadParams[4],uploadParams[5]);
var rssString = generateRss();
// no UnicodeToUTF8 conversion needed when location is "file" !!!
if (document.location.toString().substr(0,4) != "file")
rssString = convertUnicodeToUTF8(rssString);
bidix.upload.httpUpload(rssUploadParams,rssString,callback,Array(uploadParams,original,posDiv));
} else {
bidix.upload.uploadMain(uploadParams,original,posDiv);
}
};
bidix.upload.uploadMain = function(uploadParams,original,posDiv)
{
var callback = function(status,params,responseText,url,xhr) {
var log = new bidix.UploadLog();
if(status) {
// if backupDir specified
if ((params[3]) && (responseText.indexOf("backupfile:") > -1)) {
var backupfile = responseText.substring(responseText.indexOf("backupfile:")+11,responseText.indexOf("\n", responseText.indexOf("backupfile:")));
displayMessage(bidix.upload.messages.backupSaved,bidix.dirname(url)+'/'+backupfile);
}
var destfile = responseText.substring(responseText.indexOf("destfile:")+9,responseText.indexOf("\n", responseText.indexOf("destfile:")));
displayMessage(bidix.upload.messages.mainSaved,bidix.dirname(url)+'/'+destfile);
store.setDirty(false);
log.endUpload("ok");
} else {
alert(bidix.upload.messages.mainFailed);
displayMessage(bidix.upload.messages.mainFailed);
log.endUpload("failed");
}
};
// do uploadMain
var revised = bidix.upload.updateOriginal(original,posDiv);
bidix.upload.httpUpload(uploadParams,revised,callback,uploadParams);
};
bidix.upload.httpUpload = function(uploadParams,data,callback,params)
{
var localCallback = function(status,params,responseText,url,xhr) {
url = (url.indexOf("nocache=") < 0 ? url : url.substring(0,url.indexOf("nocache=")-1));
if (xhr.status == 404)
alert(bidix.upload.messages.storePhpNotFound.format([url]));
if ((bidix.debugMode) || (responseText.indexOf("Debug mode") >= 0 )) {
alert(responseText);
if (responseText.indexOf("Debug mode") >= 0 )
responseText = responseText.substring(responseText.indexOf("\n\n")+2);
} else if (responseText.charAt(0) != '0')
alert(responseText);
if (responseText.charAt(0) != '0')
status = null;
callback(status,params,responseText,url,xhr);
};
// do httpUpload
var boundary = "---------------------------"+"AaB03x";
var uploadFormName = "UploadPlugin";
// compose headers data
var sheader = "";
sheader += "--" + boundary + "\r\nContent-disposition: form-data; name=\"";
sheader += uploadFormName +"\"\r\n\r\n";
sheader += "backupDir="+uploadParams[3] +
";user=" + uploadParams[4] +
";password=" + uploadParams[5] +
";uploaddir=" + uploadParams[2];
if (bidix.debugMode)
sheader += ";debug=1";
sheader += ";;\r\n";
sheader += "\r\n" + "--" + boundary + "\r\n";
sheader += "Content-disposition: form-data; name=\"userfile\"; filename=\""+uploadParams[1]+"\"\r\n";
sheader += "Content-Type: text/html;charset=UTF-8" + "\r\n";
sheader += "Content-Length: " + data.length + "\r\n\r\n";
// compose trailer data
var strailer = new String();
strailer = "\r\n--" + boundary + "--\r\n";
data = sheader + data + strailer;
if (bidix.debugMode) alert("about to execute Http - POST on "+uploadParams[0]+"\n with \n"+data.substr(0,500)+ " ... ");
var r = doHttp("POST",uploadParams[0],data,"multipart/form-data; ;charset=UTF-8; boundary="+boundary,uploadParams[4],uploadParams[5],localCallback,params,null);
if (typeof r == "string")
displayMessage(r);
return r;
};
// same as Saving's updateOriginal but without convertUnicodeToUTF8 calls
bidix.upload.updateOriginal = function(original, posDiv)
{
if (!posDiv)
posDiv = locateStoreArea(original);
if((posDiv[0] == -1) || (posDiv[1] == -1)) {
alert(config.messages.invalidFileError.format([localPath]));
return;
}
var revised = original.substr(0,posDiv[0] + startSaveArea.length) + "\n" +
store.allTiddlersAsHtml() + "\n" +
original.substr(posDiv[1]);
var newSiteTitle = getPageTitle().htmlEncode();
revised = revised.replaceChunk("<title"+">","</title"+">"," " + newSiteTitle + " ");
revised = updateMarkupBlock(revised,"PRE-HEAD","MarkupPreHead");
revised = updateMarkupBlock(revised,"POST-HEAD","MarkupPostHead");
revised = updateMarkupBlock(revised,"PRE-BODY","MarkupPreBody");
revised = updateMarkupBlock(revised,"POST-SCRIPT","MarkupPostBody");
return revised;
};
//
// UploadLog
//
// config.options.chkUploadLog :
// false : no logging
// true : logging
// config.options.txtUploadLogMaxLine :
// -1 : no limit
// 0 : no Log lines but UploadLog is still in place
// n : the last n lines are only kept
// NaN : no limit (-1)
bidix.UploadLog = function() {
if (!config.options.chkUploadLog)
return; // this.tiddler = null
this.tiddler = store.getTiddler("UploadLog");
if (!this.tiddler) {
this.tiddler = new Tiddler();
this.tiddler.title = "UploadLog";
this.tiddler.text = "| !date | !user | !location | !storeUrl | !uploadDir | !toFilename | !backupdir | !origin |";
this.tiddler.created = new Date();
this.tiddler.modifier = config.options.txtUserName;
this.tiddler.modified = new Date();
store.addTiddler(this.tiddler);
}
return this;
};
bidix.UploadLog.prototype.addText = function(text) {
if (!this.tiddler)
return;
// retrieve maxLine when we need it
var maxLine = parseInt(config.options.txtUploadLogMaxLine,10);
if (isNaN(maxLine))
maxLine = -1;
// add text
if (maxLine != 0)
this.tiddler.text = this.tiddler.text + text;
// Trunck to maxLine
if (maxLine >= 0) {
var textArray = this.tiddler.text.split('\n');
if (textArray.length > maxLine + 1)
textArray.splice(1,textArray.length-1-maxLine);
this.tiddler.text = textArray.join('\n');
}
// update tiddler fields
this.tiddler.modifier = config.options.txtUserName;
this.tiddler.modified = new Date();
store.addTiddler(this.tiddler);
// refresh and notifiy for immediate update
story.refreshTiddler(this.tiddler.title);
store.notify(this.tiddler.title, true);
};
bidix.UploadLog.prototype.startUpload = function(storeUrl, toFilename, uploadDir, backupDir) {
if (!this.tiddler)
return;
var now = new Date();
var text = "\n| ";
var filename = bidix.basename(document.location.toString());
if (!filename) filename = '/';
text += now.formatString("0DD/0MM/YYYY 0hh:0mm:0ss") +" | ";
text += config.options.txtUserName + " | ";
text += "[["+filename+"|"+location + "]] |";
text += " [[" + bidix.basename(storeUrl) + "|" + storeUrl + "]] | ";
text += uploadDir + " | ";
text += "[[" + bidix.basename(toFilename) + " | " +toFilename + "]] | ";
text += backupDir + " |";
this.addText(text);
};
bidix.UploadLog.prototype.endUpload = function(status) {
if (!this.tiddler)
return;
this.addText(" "+status+" |");
};
//
// Utilities
//
bidix.checkPlugin = function(plugin, major, minor, revision) {
var ext = version.extensions[plugin];
if (!
(ext &&
((ext.major > major) ||
((ext.major == major) && (ext.minor > minor)) ||
((ext.major == major) && (ext.minor == minor) && (ext.revision >= revision))))) {
// write error in PluginManager
if (pluginInfo)
pluginInfo.log.push("Requires " + plugin + " " + major + "." + minor + "." + revision);
eval(plugin); // generate an error : "Error: ReferenceError: xxxx is not defined"
}
};
bidix.dirname = function(filePath) {
if (!filePath)
return;
var lastpos;
if ((lastpos = filePath.lastIndexOf("/")) != -1) {
return filePath.substring(0, lastpos);
} else {
return filePath.substring(0, filePath.lastIndexOf("\\"));
}
};
bidix.basename = function(filePath) {
if (!filePath)
return;
var lastpos;
if ((lastpos = filePath.lastIndexOf("#")) != -1)
filePath = filePath.substring(0, lastpos);
if ((lastpos = filePath.lastIndexOf("/")) != -1) {
return filePath.substring(lastpos + 1);
} else
return filePath.substring(filePath.lastIndexOf("\\")+1);
};
bidix.initOption = function(name,value) {
if (!config.options[name])
config.options[name] = value;
};
//
// Initializations
//
// require PasswordOptionPlugin 1.0.1 or better
bidix.checkPlugin("PasswordOptionPlugin", 1, 0, 1);
// styleSheet
setStylesheet('.txtUploadStoreUrl, .txtUploadBackupDir, .txtUploadDir {width: 22em;}',"uploadPluginStyles");
//optionsDesc
merge(config.optionsDesc,{
txtUploadStoreUrl: "Url of the UploadService script (default: store.php)",
txtUploadFilename: "Filename of the uploaded file (default: in index.html)",
txtUploadDir: "Relative Directory where to store the file (default: . (downloadService directory))",
txtUploadBackupDir: "Relative Directory where to backup the file. If empty no backup. (default: ''(empty))",
txtUploadUserName: "Upload Username",
pasUploadPassword: "Upload Password",
chkUploadLog: "do Logging in UploadLog (default: true)",
txtUploadLogMaxLine: "Maximum of lines in UploadLog (default: 10)"
});
// Options Initializations
bidix.initOption('txtUploadStoreUrl','');
bidix.initOption('txtUploadFilename','');
bidix.initOption('txtUploadDir','');
bidix.initOption('txtUploadBackupDir','');
bidix.initOption('txtUploadUserName','');
bidix.initOption('pasUploadPassword','');
bidix.initOption('chkUploadLog',true);
bidix.initOption('txtUploadLogMaxLine','10');
// Backstage
merge(config.tasks,{
uploadOptions: {text: "upload", tooltip: "Change UploadOptions and Upload", content: '<<uploadOptions>>'}
});
config.backstageTasks.push("uploadOptions");
//}}}